Kimyasal hamur üretiminde odunun temel ve yan bileşenlerinin incelenmesi /
Sürücü, Demet 1979-
Kimyasal hamur üretiminde odunun temel ve yan bileşenlerinin incelenmesi / Demet Sürücü; Danışman: Mualla Balaban Uçar - İstanbul İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü 2005 - IX, 76 s. şek., tab. 29.2 cm
Kaynakça var (73-75 s.)
GİRİS 1 GENEL KISIMLAR 3 GENEL KISIMLAR 3 ODUNUN KİMYASAL BİLEŞİMİ 3 Odunun Asıl Bileşenleri 4 Selüloz 4 Polyozlar 5 Lignin 8 Odunun Yan Bileşenleri 10 Terpenler ve Terpenoidler 12 Yağlar, Vakslar ve Alifatik Asitleri 19 Fenlik Bileşikler 20 Tanenler ve Flavonoidler 21 KRAFT (SÜLFAT) YÖNTEMİ 25 Kraft (Sülfat) Yönteminin Tarihsel Gelişimi ve Uygulanışı 25 Pişirme Çözeltisi İle Lignin Arasındaki Reaksiyonlar 26 Pişirme Çözeltisi İle Polisakkaritler Arasındakı Reaksiyonlar 28 Pişirme Çözeltii İle Ekstraktif Arasındaki Reaksiyonlar 30 AĞARTMA VE AĞARTMA BASAMAKLARI 33 KRAFT SELÜLOZUNUN CEHDED BASAMAKLARI İLE AĞARTILMASI 33 Kraft Selülozunun Klorlanması Sırasındaki Reaksiyonlar 33 Kraft Selülozunun Sodyum Hidroksit İle İşlemi Sırasındakı Reaksıyonlar 35 Kraft Selülozunun Hipoklorit İle Sırasındaki Reaksiyonlar 36 Kraft Selülozunun Klordioksit İle İşlemi Sırasındaki Reaksiyonlar 37 LİTERATÜR ÖZETİ 38 MALZEME VE YÖNTEM 41 MALZEME TEMİNİ VE ÖRNEK HAZIRLAMA 41 UYGULANAN ANALİZ YÖNTEMLERİ 41 Kül Tayini 41 Ekstraktif Maddelerin Belirlenmesi 42 Sıcak Su Çözünürlügü 42 Alkol Siklohesan Çözünürlüğü 42 Diklor Metan Çöüzünürlüğü 43 Türevlendirme 43 %1'lik NaOH Çözünürlüğü 44 Lignin Tayini 44 kalıntı Lignin Tayini 44 Çözünür Lignin Tayini 45 Heksenuronik Asit Tayini 45 Permanganat Sayısı Tayini 46 BULGULAR 47 KİMYASAL ANALİZ SONUÇLARI 47 Odun Örneklerinin Kimyasal Analiz Sonuçları 47 Hamur Örneklerinin Kimyasal Analiz Sonuçları 48 Hamurlarda%1'lik NaOH Çözünürlügü 47 Hamurlarda Diklormetan Çözünürlüğü 50 Lignin Tayini 59 Heksenuronik Asit Tayini 60 Kappa Tayini 62 TARTİŞMA VE SONUÇ 64 KIZILÇAM VE OKALİPTUS ODUNLARINA AİT KİMYASAL ANALİZ SONUÇLARI 64 KIZILÇAM VE OKALİPTUS ODUNLARINA AİT KİMYASAL ANALİZ SONUÇLARI 64 KIZILÇAM VE OKALİPTUS KAĞIT HAMURLARINA AİT KİMYASAL ANALİZ SONUÇLARI 64 %1'LİK NaOH Çözünürlügü ve GS-MS Sonuçları 64 Diklor Metan Çözünürlüğü ve GS-MS Sonuçları 64 Hamurlarda Çözünür Lignin 70 Heksenuronik Asit ve Kappa Numarası Arasındaki İlişki 71 KAYNAKLAR 73 ÖZGEÇMİŞ 76
'Bu çalışmanın amacı,kraft hamuru üretim basamaklarında iğne yapraklı ve yapraklı ağaç odunu ekstraktif madde bileşenlerinin değişimini ortaya koymaktır.Bu amaçla okaliptus(Eucalyptus grandis) ve kızılçam(Pinus brutia)odunlarına ait örnekler ve ağartma basamaklarından alınan kağıt hamuru örnekleri temel odun analizleri ve çözünürlük denemeleri yapılarak incelenmiştir.Araştırmada kullanılan yonga ve kağıt hamuru örnekleri CEHDED ağartma basamaklarının uygulandığı Mopak Dalaman Kraft Hamuru Üretim Tesisleri\'nden alınmıştır.Çalışmadaki diklormetan çözünürlük değerlerine bakıldığında okaliptus örneklerinin kızılçam kağıt hamuru örneklerine göre daha fazla ekstraktif madde içerdiği belirlenmiştir.Kağıt hamuru örneklerinde esmer hamurdan itibaren ağartma basamakları boyunca ağartılmış ekstraktif madde miktarında sürekli bir azalma görülmüştür.Bu çalışmada okaliptus kağıt hamurlarında ana ekstraktif made bileşeni %47.07 ile sitositerol olarak belirlenmiştir.Ağartma basamakları boyunca sitosterol miktarı azalırken,okside olmuş sterol türevleri artmıştır.Kızılçam kağıt hamurunun ekstraktif madde değişimine bakıldığında esmer hamurda ana bileşen %16 oranında bulunan sitosteroldur.Ağartma boyunca doğmamış yağ asitlerinin miktarı ise CEHDED ağartma basamakları boyunca artmaktadır.Kızılçam kağıt hamuru sitosterolleri de oksidasyon ürünlerine dönüşmüştür.Kağıt hamuru örneklerindeki heksenuronik asit miktarları incelendiğinde okaliptus örneklerinde bu değerler oldukça yüksek bulunmuştur.Her iki hamur örneğinde de esmer hamurdan itibaren ağartma basamakları boyunca hamurlarda heksenuronik asit miktarlarında sürekli bir azalma olduğu belirlenmiştir. Ekstraktif maddeler odunda miktar olarak az bulunmalarına rağmen kağıt üretim proseslerinde önemli rol oynamaktadırlar.Özellikle lipofilik karakterdeki maddeler makinelerde birikir,kağıtta siyah noktalar şeklinde görülürler ve zift olarak adlandırılırlar.Ekstraktif madde değişimlerinin belirlenmesi üretimden uzaklaştırılmalarını sağlayacak uygun metodların geliştirilmesini destekleyecektir. Temel odun analizlerinde iğne yapraklı ve yapraklı ağaç odunlarına ait sonuçlar genel geçerliliği kabul edilmiş sonuçlar olarak bulunmuştur. Summary Investigation of main components and extractives of wood during chemical pulping. The main purpose of the study is to investigate chemical composition of softwood and hardwood pulps using raw material in Kraft pulp. To this end firstly the basic analysis were conducted then solubility experiments were analyzed for Calabrian pine and Rose gum wood and bleaching Kraft pulps with CEHDED bleaching sequences. The samples were Mopak Dalaman Kraft Pulp Mill. As a result of diclormetan extraction Rose gum samples include more extractive materials compared with Calabrian pine samples in this study. The amount of extractives in pulp is decreased during bleaching. The main lipofilic component of rose gum pulp is sitoserol with 47.07 %. The amount of sitoserol is decreasing during CEHDED bleaching sequence. Bleaching agent converts the sterol into more oxidised derivatives. The main component of the Calabrian pine Kraft pulp is sterol with 16%. Amount of unsaturated fatty acids were decreased. The amount of saturated fatty acids like hecsadeconoic and pentadeconoic were increased during CEHDED bleaching sequences. Also sterol was detected in pine pulp degraded to oxidized derivatives. When hexeneuronic acid amounts of Rose gum and Calabrian pine pulp were examined it was found that these rates were quite high in Rose gum samples. Again, it was determined that there was a constant decrease of hexeneuronic acid amounts in pulps during bleaching sequence beginning with unbleachable pulp. Wood extractives even when present in small amount in wood, play an important role in the efficiency of wood processing for pulp and paper production. The lipofilic fraction in particular, can be responsible for formation of sticky deposit in machinery and dark spots in bleached pulp paper known commonly as pitch. The knowledge of the chemical character of these extractive materials will assist the development of suitable methods for their removal. In the fundamental wood analysis results two softwood and hardwood samples were considered as common facts, no difference was detected. '
Odunun kimyasal bileşimi
Chemical composition of wood
Kraft (Sülfat) yöntemi
Kraft (Sulfate) method
Kimyasal hamur üretiminde odunun temel ve yan bileşenlerinin incelenmesi / Demet Sürücü; Danışman: Mualla Balaban Uçar - İstanbul İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü 2005 - IX, 76 s. şek., tab. 29.2 cm
Kaynakça var (73-75 s.)
GİRİS 1 GENEL KISIMLAR 3 GENEL KISIMLAR 3 ODUNUN KİMYASAL BİLEŞİMİ 3 Odunun Asıl Bileşenleri 4 Selüloz 4 Polyozlar 5 Lignin 8 Odunun Yan Bileşenleri 10 Terpenler ve Terpenoidler 12 Yağlar, Vakslar ve Alifatik Asitleri 19 Fenlik Bileşikler 20 Tanenler ve Flavonoidler 21 KRAFT (SÜLFAT) YÖNTEMİ 25 Kraft (Sülfat) Yönteminin Tarihsel Gelişimi ve Uygulanışı 25 Pişirme Çözeltisi İle Lignin Arasındaki Reaksiyonlar 26 Pişirme Çözeltisi İle Polisakkaritler Arasındakı Reaksiyonlar 28 Pişirme Çözeltii İle Ekstraktif Arasındaki Reaksiyonlar 30 AĞARTMA VE AĞARTMA BASAMAKLARI 33 KRAFT SELÜLOZUNUN CEHDED BASAMAKLARI İLE AĞARTILMASI 33 Kraft Selülozunun Klorlanması Sırasındaki Reaksiyonlar 33 Kraft Selülozunun Sodyum Hidroksit İle İşlemi Sırasındakı Reaksıyonlar 35 Kraft Selülozunun Hipoklorit İle Sırasındaki Reaksiyonlar 36 Kraft Selülozunun Klordioksit İle İşlemi Sırasındaki Reaksiyonlar 37 LİTERATÜR ÖZETİ 38 MALZEME VE YÖNTEM 41 MALZEME TEMİNİ VE ÖRNEK HAZIRLAMA 41 UYGULANAN ANALİZ YÖNTEMLERİ 41 Kül Tayini 41 Ekstraktif Maddelerin Belirlenmesi 42 Sıcak Su Çözünürlügü 42 Alkol Siklohesan Çözünürlüğü 42 Diklor Metan Çöüzünürlüğü 43 Türevlendirme 43 %1'lik NaOH Çözünürlüğü 44 Lignin Tayini 44 kalıntı Lignin Tayini 44 Çözünür Lignin Tayini 45 Heksenuronik Asit Tayini 45 Permanganat Sayısı Tayini 46 BULGULAR 47 KİMYASAL ANALİZ SONUÇLARI 47 Odun Örneklerinin Kimyasal Analiz Sonuçları 47 Hamur Örneklerinin Kimyasal Analiz Sonuçları 48 Hamurlarda%1'lik NaOH Çözünürlügü 47 Hamurlarda Diklormetan Çözünürlüğü 50 Lignin Tayini 59 Heksenuronik Asit Tayini 60 Kappa Tayini 62 TARTİŞMA VE SONUÇ 64 KIZILÇAM VE OKALİPTUS ODUNLARINA AİT KİMYASAL ANALİZ SONUÇLARI 64 KIZILÇAM VE OKALİPTUS ODUNLARINA AİT KİMYASAL ANALİZ SONUÇLARI 64 KIZILÇAM VE OKALİPTUS KAĞIT HAMURLARINA AİT KİMYASAL ANALİZ SONUÇLARI 64 %1'LİK NaOH Çözünürlügü ve GS-MS Sonuçları 64 Diklor Metan Çözünürlüğü ve GS-MS Sonuçları 64 Hamurlarda Çözünür Lignin 70 Heksenuronik Asit ve Kappa Numarası Arasındaki İlişki 71 KAYNAKLAR 73 ÖZGEÇMİŞ 76
'Bu çalışmanın amacı,kraft hamuru üretim basamaklarında iğne yapraklı ve yapraklı ağaç odunu ekstraktif madde bileşenlerinin değişimini ortaya koymaktır.Bu amaçla okaliptus(Eucalyptus grandis) ve kızılçam(Pinus brutia)odunlarına ait örnekler ve ağartma basamaklarından alınan kağıt hamuru örnekleri temel odun analizleri ve çözünürlük denemeleri yapılarak incelenmiştir.Araştırmada kullanılan yonga ve kağıt hamuru örnekleri CEHDED ağartma basamaklarının uygulandığı Mopak Dalaman Kraft Hamuru Üretim Tesisleri\'nden alınmıştır.Çalışmadaki diklormetan çözünürlük değerlerine bakıldığında okaliptus örneklerinin kızılçam kağıt hamuru örneklerine göre daha fazla ekstraktif madde içerdiği belirlenmiştir.Kağıt hamuru örneklerinde esmer hamurdan itibaren ağartma basamakları boyunca ağartılmış ekstraktif madde miktarında sürekli bir azalma görülmüştür.Bu çalışmada okaliptus kağıt hamurlarında ana ekstraktif made bileşeni %47.07 ile sitositerol olarak belirlenmiştir.Ağartma basamakları boyunca sitosterol miktarı azalırken,okside olmuş sterol türevleri artmıştır.Kızılçam kağıt hamurunun ekstraktif madde değişimine bakıldığında esmer hamurda ana bileşen %16 oranında bulunan sitosteroldur.Ağartma boyunca doğmamış yağ asitlerinin miktarı ise CEHDED ağartma basamakları boyunca artmaktadır.Kızılçam kağıt hamuru sitosterolleri de oksidasyon ürünlerine dönüşmüştür.Kağıt hamuru örneklerindeki heksenuronik asit miktarları incelendiğinde okaliptus örneklerinde bu değerler oldukça yüksek bulunmuştur.Her iki hamur örneğinde de esmer hamurdan itibaren ağartma basamakları boyunca hamurlarda heksenuronik asit miktarlarında sürekli bir azalma olduğu belirlenmiştir. Ekstraktif maddeler odunda miktar olarak az bulunmalarına rağmen kağıt üretim proseslerinde önemli rol oynamaktadırlar.Özellikle lipofilik karakterdeki maddeler makinelerde birikir,kağıtta siyah noktalar şeklinde görülürler ve zift olarak adlandırılırlar.Ekstraktif madde değişimlerinin belirlenmesi üretimden uzaklaştırılmalarını sağlayacak uygun metodların geliştirilmesini destekleyecektir. Temel odun analizlerinde iğne yapraklı ve yapraklı ağaç odunlarına ait sonuçlar genel geçerliliği kabul edilmiş sonuçlar olarak bulunmuştur. Summary Investigation of main components and extractives of wood during chemical pulping. The main purpose of the study is to investigate chemical composition of softwood and hardwood pulps using raw material in Kraft pulp. To this end firstly the basic analysis were conducted then solubility experiments were analyzed for Calabrian pine and Rose gum wood and bleaching Kraft pulps with CEHDED bleaching sequences. The samples were Mopak Dalaman Kraft Pulp Mill. As a result of diclormetan extraction Rose gum samples include more extractive materials compared with Calabrian pine samples in this study. The amount of extractives in pulp is decreased during bleaching. The main lipofilic component of rose gum pulp is sitoserol with 47.07 %. The amount of sitoserol is decreasing during CEHDED bleaching sequence. Bleaching agent converts the sterol into more oxidised derivatives. The main component of the Calabrian pine Kraft pulp is sterol with 16%. Amount of unsaturated fatty acids were decreased. The amount of saturated fatty acids like hecsadeconoic and pentadeconoic were increased during CEHDED bleaching sequences. Also sterol was detected in pine pulp degraded to oxidized derivatives. When hexeneuronic acid amounts of Rose gum and Calabrian pine pulp were examined it was found that these rates were quite high in Rose gum samples. Again, it was determined that there was a constant decrease of hexeneuronic acid amounts in pulps during bleaching sequence beginning with unbleachable pulp. Wood extractives even when present in small amount in wood, play an important role in the efficiency of wood processing for pulp and paper production. The lipofilic fraction in particular, can be responsible for formation of sticky deposit in machinery and dark spots in bleached pulp paper known commonly as pitch. The knowledge of the chemical character of these extractive materials will assist the development of suitable methods for their removal. In the fundamental wood analysis results two softwood and hardwood samples were considered as common facts, no difference was detected. '
Odunun kimyasal bileşimi
Chemical composition of wood
Kraft (Sülfat) yöntemi
Kraft (Sulfate) method