Hasan Ali Toptaş'ın beş romanının halk bilimsel açıdan değerlendirilmesi
Bektaş, Abuzer
Hasan Ali Toptaş'ın beş romanının halk bilimsel açıdan değerlendirilmesi Abuzer Bektaş; Danışman: Metin Karadağ - Lefkoşa Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi 2013 - VI, 113 s. 30.5 cm CD
CD var
Kaynaklar var (111-112 s.)
GİRİŞ 1 BÖLÜM 1 1 HASAN ALİ TOPLAŞ 3 YAŞAMI VE EDEBİ KİŞİLİĞİ 3 ESERLERİ 7 BÖLÜM 2 19 HALK BİLİMİ 19 HALK BİLİMİ KAVRAMI VE HALK UNSURU 19 BÖLÜM 3 24 HASAN ALİ TOPTAŞ'IN ROMANLARININ HALK BİLİMSEL AÇIDAN DEĞERLENDİRİMESİ 24 GEÇİŞ DÖNEMLERİ 24 Doğum 24 Çocukluk 28 Çocuk Eğitimi 41 Çocuk Eğitimi 42 Çocuk Oyunları 42 Delikanlılık-Erginlik 46 Evlenme 50 Evlenme Yaşı 52 Kız-Erkek İlişkileri 52 Evlenecek Kızda Aranan Özellikler 54 Kız İsteme-Kız Kaçırma 55 Nikah 57 Düğün 58 Gerdek 60 Yaşlılık 61 Ölüm 64 KİŞİLER ARASI İLİŞKİLER, TOPLUMSAL DEĞER VE YAPTIRIMLAR 67 Çocuk Sahibi Olmak Amacıyla 67 İşğücünü Çoğaltmak Amacıyla 67 Erkeğin Yenilik Arsuyla 68 İşlam Dini'nin Çok Eş Evliliği Desteklemesi Yüzünden 70 HALK EKONOMİSİ 71 DAYANIŞMA VE YARDIMLAŞMA İLİŞKİLERİ 74 Arkadaşlık 74 Komşuluk 76 Kan Kardeşliği 80 Ahret Kardeşliği 81 HALK BİLĞİSİ 81 Halk Hukuku 81 Grup İçi Çatışmalar 83 Gruplar Arası Çatışma 84 Sosyal Kontrol 85 Miras 87 Halk Hekimliği 88 Halk Veterinrliği 90 Halk Meteorolojisi ve Halk Takvimi 90 DİNSEL-BÜYÜSEL ALAN 91 Dinsel Dünya Algılaması 91 Dinsel Görevleri Yerine Getirme 93 Hoca ve Statüsü 94 Hocanın Toplumdakı Yeri 94 Hocanın Görevleri 95 Hocanın Topluma Etkisi 96 Hocanın Kazancı 97 İnançlar 100 Cincilik 103 Muskacılık 104 Büyücülük 104 SONUÇ 108 KAYNAKLAR 111 ÖZGEÇMİŞ 113
'Öz HASAN ALİ TOPTAŞ'IN BEŞ ROMANININ HALK BİLİMSEL AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ Günümüz yazarlarından Hasan Ali Toptaş'ın, beş romanı (Sonsuzluğa Nokta, Gölgesizler, Kayıp Hayaller Kitabı, Bin Hüzünlü Haz ve Uykuların Doğusu) tahlil edilerek; halk bilimsel açıdan yapılan ayrıntılı bir çalışma sonucunda elde edilen bu veriler, halk bilimi unsurlarının yaşam içindeki uygulanışları baglamında/doğrultusunda değerlendirilmiştir. Romanlarının genelinde taşrayı -daha çok kırsal alan ve insanını- konu olarak seçen yazar; bu çevrede yaşayan insanların eksiksiz yaşam mücadelelerini olağan dışı bir üslupla anlatmaktadır. Hasan Ali Toptaş'ın, daha çocukluk çağında okuduğu ilk yerli yazarlar olan Orhan Kemal ile Yaşar Kemal, onun kendi deyimiyle, hayal dünyasını o günden bugüne besleyegelmiştir. Orhan Kemal ve Yaşar Kemal; Hasan Ali Toptaş romanlarının ilham kaynağı olan kırsal bölge ve insanını, en iyi kaleme alan ve anlatan edebiyatçılar arasında başta gelmektedirler. Yazarın inceleme konusu edilen bu beş romanı, yoğunluklu olarak; Ege Bölgesi -Denizli, Çal, Çivril, Ödemiş- ve çevresinin halk yaşamını bize aktarmaktadır. Yazar bu aktarımı, daha önce pek denenmemiş olan özgün bir gözlem tekniğiyle yapmaktadır. Seçilen söz konusu romanlar, halk biliminin araştırma konuları olarak kabul edilen konu öbeklerine göre taranarak fişlemesi yapıldıktan sonra, elde edilen materiyalin sistemli bir şekilde bölümlendirme ve serimlemesi yapılarak; daha sonra da halk bilimsel bir yaklaşım ile, bu materyal yorumlanmaktadır. Anahtar Sözcükler: Hasan Ali Toptaş, Roman, Halk bilimi, Taşra, Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Ege Bölgesi. Abstract EVALUATING HASAN ALİ TOPTAŞ'S FIVE NOVELS IN THE RESPECT OF FOLK SCIENCE This data optained at the end of a detailed study carried out in the respect of folk science by analyzing the today's writer Hasan Ali Toptaş's top five novels (Point to the infinity, shadelesses, Book of the Lost Images, Thousand Sad Delight, and East of Sleeps) have been evaluated in accordance with the practices of the elements of folk science within living. The author who prefers the country -mainly the rural region and the people there- in many of his novels as topic tells the complete living struggles of the people living in that environment through an unusual style. Orhan Kemal and Yaşar Kemal, who are the first local writers read by Hasan Ali Toptaş in his age of childhood, have developed his imaginary world with his own words since then. Orhan Kemal and Yaşar Kemal are the leading ones amongst the men of letters who write up and tell the rural region and the people living there that is the source of inspiration in Hasan Ali Toptaş's novels. These five novels of the writer which has been the topic of review tell us the folk life intensively in Aegean Region -Denizli, Çal, Çivril, Ödemiş- its environment. The writer performs this exposition through an original observation technique that hasn't been tried previously. The mentioned novels chosen have been scanned according to the topic groups accepted as the research subjects of the folk science, card-indexed, and the material obtained has been systematically departmentalized and exposed, and then this material is explained with a folk scientific approach. Key Words: Hasan Ali Toptaş, Novel, Folklore, The Provinces, Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Aegean Region.'
The provinces
Taşra
Folklore
Halk bilimi
Hasan Ali Toptaş'ın beş romanının halk bilimsel açıdan değerlendirilmesi Abuzer Bektaş; Danışman: Metin Karadağ - Lefkoşa Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi 2013 - VI, 113 s. 30.5 cm CD
CD var
Kaynaklar var (111-112 s.)
GİRİŞ 1 BÖLÜM 1 1 HASAN ALİ TOPLAŞ 3 YAŞAMI VE EDEBİ KİŞİLİĞİ 3 ESERLERİ 7 BÖLÜM 2 19 HALK BİLİMİ 19 HALK BİLİMİ KAVRAMI VE HALK UNSURU 19 BÖLÜM 3 24 HASAN ALİ TOPTAŞ'IN ROMANLARININ HALK BİLİMSEL AÇIDAN DEĞERLENDİRİMESİ 24 GEÇİŞ DÖNEMLERİ 24 Doğum 24 Çocukluk 28 Çocuk Eğitimi 41 Çocuk Eğitimi 42 Çocuk Oyunları 42 Delikanlılık-Erginlik 46 Evlenme 50 Evlenme Yaşı 52 Kız-Erkek İlişkileri 52 Evlenecek Kızda Aranan Özellikler 54 Kız İsteme-Kız Kaçırma 55 Nikah 57 Düğün 58 Gerdek 60 Yaşlılık 61 Ölüm 64 KİŞİLER ARASI İLİŞKİLER, TOPLUMSAL DEĞER VE YAPTIRIMLAR 67 Çocuk Sahibi Olmak Amacıyla 67 İşğücünü Çoğaltmak Amacıyla 67 Erkeğin Yenilik Arsuyla 68 İşlam Dini'nin Çok Eş Evliliği Desteklemesi Yüzünden 70 HALK EKONOMİSİ 71 DAYANIŞMA VE YARDIMLAŞMA İLİŞKİLERİ 74 Arkadaşlık 74 Komşuluk 76 Kan Kardeşliği 80 Ahret Kardeşliği 81 HALK BİLĞİSİ 81 Halk Hukuku 81 Grup İçi Çatışmalar 83 Gruplar Arası Çatışma 84 Sosyal Kontrol 85 Miras 87 Halk Hekimliği 88 Halk Veterinrliği 90 Halk Meteorolojisi ve Halk Takvimi 90 DİNSEL-BÜYÜSEL ALAN 91 Dinsel Dünya Algılaması 91 Dinsel Görevleri Yerine Getirme 93 Hoca ve Statüsü 94 Hocanın Toplumdakı Yeri 94 Hocanın Görevleri 95 Hocanın Topluma Etkisi 96 Hocanın Kazancı 97 İnançlar 100 Cincilik 103 Muskacılık 104 Büyücülük 104 SONUÇ 108 KAYNAKLAR 111 ÖZGEÇMİŞ 113
'Öz HASAN ALİ TOPTAŞ'IN BEŞ ROMANININ HALK BİLİMSEL AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ Günümüz yazarlarından Hasan Ali Toptaş'ın, beş romanı (Sonsuzluğa Nokta, Gölgesizler, Kayıp Hayaller Kitabı, Bin Hüzünlü Haz ve Uykuların Doğusu) tahlil edilerek; halk bilimsel açıdan yapılan ayrıntılı bir çalışma sonucunda elde edilen bu veriler, halk bilimi unsurlarının yaşam içindeki uygulanışları baglamında/doğrultusunda değerlendirilmiştir. Romanlarının genelinde taşrayı -daha çok kırsal alan ve insanını- konu olarak seçen yazar; bu çevrede yaşayan insanların eksiksiz yaşam mücadelelerini olağan dışı bir üslupla anlatmaktadır. Hasan Ali Toptaş'ın, daha çocukluk çağında okuduğu ilk yerli yazarlar olan Orhan Kemal ile Yaşar Kemal, onun kendi deyimiyle, hayal dünyasını o günden bugüne besleyegelmiştir. Orhan Kemal ve Yaşar Kemal; Hasan Ali Toptaş romanlarının ilham kaynağı olan kırsal bölge ve insanını, en iyi kaleme alan ve anlatan edebiyatçılar arasında başta gelmektedirler. Yazarın inceleme konusu edilen bu beş romanı, yoğunluklu olarak; Ege Bölgesi -Denizli, Çal, Çivril, Ödemiş- ve çevresinin halk yaşamını bize aktarmaktadır. Yazar bu aktarımı, daha önce pek denenmemiş olan özgün bir gözlem tekniğiyle yapmaktadır. Seçilen söz konusu romanlar, halk biliminin araştırma konuları olarak kabul edilen konu öbeklerine göre taranarak fişlemesi yapıldıktan sonra, elde edilen materiyalin sistemli bir şekilde bölümlendirme ve serimlemesi yapılarak; daha sonra da halk bilimsel bir yaklaşım ile, bu materyal yorumlanmaktadır. Anahtar Sözcükler: Hasan Ali Toptaş, Roman, Halk bilimi, Taşra, Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Ege Bölgesi. Abstract EVALUATING HASAN ALİ TOPTAŞ'S FIVE NOVELS IN THE RESPECT OF FOLK SCIENCE This data optained at the end of a detailed study carried out in the respect of folk science by analyzing the today's writer Hasan Ali Toptaş's top five novels (Point to the infinity, shadelesses, Book of the Lost Images, Thousand Sad Delight, and East of Sleeps) have been evaluated in accordance with the practices of the elements of folk science within living. The author who prefers the country -mainly the rural region and the people there- in many of his novels as topic tells the complete living struggles of the people living in that environment through an unusual style. Orhan Kemal and Yaşar Kemal, who are the first local writers read by Hasan Ali Toptaş in his age of childhood, have developed his imaginary world with his own words since then. Orhan Kemal and Yaşar Kemal are the leading ones amongst the men of letters who write up and tell the rural region and the people living there that is the source of inspiration in Hasan Ali Toptaş's novels. These five novels of the writer which has been the topic of review tell us the folk life intensively in Aegean Region -Denizli, Çal, Çivril, Ödemiş- its environment. The writer performs this exposition through an original observation technique that hasn't been tried previously. The mentioned novels chosen have been scanned according to the topic groups accepted as the research subjects of the folk science, card-indexed, and the material obtained has been systematically departmentalized and exposed, and then this material is explained with a folk scientific approach. Key Words: Hasan Ali Toptaş, Novel, Folklore, The Provinces, Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Aegean Region.'
The provinces
Taşra
Folklore
Halk bilimi