| Özet notu |
İntihar kişisel, sosyal ve ruhsal nedenlerle kendi yaşamına son verme eylemidir. İntiharın tanımlamalarda yer alan nedenlerin çok ötesine geçen psikolojik, sosyolojik, psikiyatrik boyutları, çok boyutlu bir sorun olarak kabul edilmesine yol açmaktadır. İntihar davranışını açıklama yaklaşımlarının, sosyal, ekonomik, ruhsal nedenler, aile yapısı ve ilişkilerinde yer alan bozukluklar, kişilik özellikleri, travmatik deneyimler, başa çıkma ve problem çözme güçlüğü, psikososyal destek yetersizliği ve benlik algısına ilişkin olumsuzluklar gibi pek çok faktörü içerdiği ve birçok olguda ruh sağlığı bozukluklarının eşlik ettiği bildirilmektedir. Dünya Sağlık Örgütü, Türkiye İstatistik Kurumu ölüm nedenleri istatistikleri incelendiğinde, Tüm Dünya’da yıllara göre intihar yoluyla ölüm sayılarının arttığı, 15-29 yaş arasında en yüksek değerlere ulaştığı görülmektedir. İntihar istatistikleri önceki yıllara göre intihar olguları arasında yüksek öğrenim mezunu sayılarının arttığını açıklamaktadır. Bu araştırmanın konusu, intihar oranları açısından yüksek risk grubunda görülen genç yetişkinlik çağındaki üniversite öğrencilerinin ruh sağlığı okur yazarlık, intihara ilişkin bilgi ve yaşam doyumu düzeyleri ile intihar olasılığı açısından incelenmesidir.<br/>Araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinde intihar olasılığı, ruh sağlığı okur yazarlığı, intihara ilişkin bilgi düzeyi ve yaşam doyumu değişkenlerinin ilişkilerini inceleyerek, intiharı önleme hizmetlerine ışık tutmaktır. Araştırma nicel verilerin analizine dayalı betimsel tarama yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Seçkisiz olmayan yöntemlerden amaçlı, benzeşik örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Bulgular, intihar olasılığı açısından 278 eğitim fakültesi öğrencisinin %48,56’ının ortalamanın üzerinde risk taşıdığını (135 kişi), bu gruptaki 62 kişinin yüksek sayılabilecek risk düzeyinde olduğu belirlenmiştir. İntihar olasılığı alt boyutlarından Sosyal Destek/ Benlik Algısı açısından 63 katılımcının (%22.30) Öfke- Dürtü Kontrolü için 51 katılımcının (%18,34), Umutsuzluk-Yalnızlık düzeyleri açısından 61 katılımcının (%21,94), İntihar Düşüncesi açısından 77 katılımcının (%27,69) yüksek kabul edilebilecek puanlar aldıkları belirlenmiştir. Katılımcıların intiharın önlenebilirliği konusundaki bilgi düzeyi incelendiğinde %29,49’unun (82 kişi) ortalamanın altında, %48,56’sının (135 kişi) çok düşük düzeyde doğru bilgiye sahip olduğu görülmüştür.<br/>İntihar Olasılığı ile Bilgi Odaklı Ruh Sağlığı Okur Yazarlığı (RSOY) arasında negatif yönde düşük korelasyon bulunmuştur. Regresyon analizinde Bilgi Odaklı RSOY birinci sırada olmak üzere, Genel RSOY ile birlikte intihar olasılığı üzerindeki değişimin %.059’unu açıklayabilmiştir. Özetle intihar olasılığı üzerinde %.041 oranında bu değişkenler dışındaki faktörlerin etkili olduğu anlaşılmıştır.<br/>iii<br/>İntihara ilişkin Risk Faktörleri ve Bilgi Odaklı RSOY’un intihar düşüncesi üzerindeki yordayıcı rolü incelendiğinde, regresyon modeli, tanımlayıcılık katsayısının (düzeltilmiş R2 = .090), bağımsız değişkenler olan İntihara İlişkin Bilgi Düzeyi (İBDÖ) Risk Faktörleri, İİBDÖ Tedavi-Önleme ve Bilgi Odaklı RSOY’un birlikte, intihar olasılığı değişkenindeki değişiminin %.090’ını açıkladığı görülmüştür. Araştırma bulguları öğrencilere intiharın belirtileri, nedenler ve tetikleyicileri, ilişkili risk faktörleri ve önlenebilirliği konularında eğitim verilmesinin yararlı olabileceği biçiminde yorumlanmıştır. |