Includes CD

Thesis (PhD) - CYPRUS INTERNATIONAL UNIVERSITY INSTITUTE OF GRADUATE STUDIES AND RESEARCH Department of International Relations

Includes references p. 360-390

ABSTRACT
Eastern Mediterranean Region is one of the geopolitically significant regions. Even
more compelling is how the discovery of energy resources and geopolitical
developments act as the main drivers of change in the region. More importantly, to
concisely define this thesis’s research question, it can be investigated how do energy,
energy actors and geopolitical dynamics function as restructuring agents in shaping
relational patterns and power dynamics and formation of the Eastern Mediterranean
regional security sub-complex? A crosscutting theme that has been highlighted in the
thesis is the role of energy in creating internally driven changes in the regional
relational patterns and power dynamics through affecting regional securitization
relations in economic, political and military sectors of security. Energy initiated
securitization relations, based on sovereignty related resource sharing and maritime
border disputes, extent beyond the economic sector through the multiplier effect of
energy and create spillover into political and military sectors of security of regional
countries. Energy, on the one hand, has been playing securitizing role where there are
bilateral conflicting relations, on the other hand playing de-securitizing role over
bilateral relations who have friendly relations. Energy related common interests and
threats together with geopolitical factors have been shaping relational and power
dynamics in the region.The externally driven component is the developments in the
geopolitical dynamics and changes in the approaches and attitudes of regional and
extra-regional powers towards the region. In terms of regional patterns of amity and
enmity, it should be underlined the role of energy and geopolitics in creating chain
reaction for the emergence of new cooperation and alignment schemes, as well as
initiating transformations in regional relations, alignments, competition and balancing
behavior in the region. Ultimately, in connection with the geopolitics and regional
energy and security dynamics, energy, notably natural gas, has played transformational
agent role for initiating change towards regionalism and constitution of the Eastern
Mediterranean Regional Security Sub-complex. This thesis determines the energyinitiated
changes in relational patterns and power dynamics together with geopolitical
and global market dynamics will be the determining factors on patterns of amity and
enmity, regional alignments, conflicts, balance of power dynamics and decisionmaking
on regional energy flows in the region. As the regional relational patterns,
alignments and power dynamics continues to shift under geopolitical and global
energy market dynamics, evolution of regional security sub-complex and regional
energy development process will be determined by competing regional scenarios
towards cooperation or conflict.
Keywords: Eastern Mediterranean region, geopolitics, Eastern Mediterranean
regional security sub-complex, global energy market dynamics, securitization, energy

ÖZ
Doğu Akdeniz Bölgesi, jeopolitik açıdan önemli bölgelerden biridir. Enerji
kaynaklarının keşfedilmesi ve jeopolitik gelişmeler, bölgedeki değişimin ana itici
güçleri olarak süreci yönlendirmektedirler. Bu bakış açısı ile yapılan tez çalışmasında
temel araştırma sorusu, bölgesel ilişkiler ve güç dengelerinin şekillendirmede ve Doğu
Akdeniz bölgesel güvenlik alt kompleksinin oluşumunda ana faktörler olarak enerji,
enerji aktörleri ve jeopolitik dengelerin nasıl rol oynadığı ile ilgilidir. Tezde
vurgulanan kesişen temalardan birincisi, enerjinin ekonomik, politik ve askeri
güvenlik sektörlerinde bölgesel güvenlikleştirme ilişkilerini etkileyerek bölgesel
ilişkilerin ve güç dengelerinin şekillenmesinde içsel kaynaklı değişimi yaratmada
oynadığı rolüdür. Enerjinin tetiklediği güvenlikleştirme ilişkileri, egemenlikle ilgili
kaynak paylaşımı ve deniz sınırı anlaşmazlıkları ile birleştiğinde, enerjinin yarattığı
çarpan etkisiyle birlikte güvenlikleştirme ekonomik sektörün ötesine geçerek siyasi ve
askeri güvenlik sektörlerine yayılmasını sağlamaktadır. Enerji, bir yandan çatışmalı
ilişkilerin olduğu ülkeler arasında güvenlikleştirmeyi artırıcı bir unsur olarak etki
ederken, diğer yandan dostane ilişkileri olan ülkeler arasında güvenlikleştirmeden
arındırma rolü oynamaktadır. Jeopolitik ise dışsal bir değişim dinamiği olarak,
jeopolitik dinamiklerin ve bölgesel ve bölge dışındaki küresel güçlerin bölgeye
yaklaşım ve tutumumlarındaki değişikliklerin bölgesel dinamikler üzerinde
şekillendirici rol oynamasını sağlamaktadır. Jeopolitik faktörlerle birlikte enerji ile
ilgili ortak çıkarlar ve tehditler, Doğu Akdeniz Bölgesel Güvenlik Alt-kompleksi
içerisindeki bölgesel ilişkisel ve güç dinamiklerini şekillendirmektedir. Bölgesel
dostluk ve düşmanlık örüntüleri açısından, enerji ve jeopolitiğin, yeni işbirliği ve
ittifakların ortaya çıkması için zincirleme reaksiyon yaratmadaki rolünün yanı sıra,
bölgesel ilişkileri, ittifakları, rekabet ve dengeleyici davranışları başlatmadaki rolünün
altı çizilmelidir. Nihayetinde, jeopolitik ve bölgesel enerji ve güvenlik dinamikleri ile
bağlantılı olarak, enerji, özellikle de doğal gaz, Doğu Akdeniz Bölgesel Güvenlik Altkompleksinin
bölgeselciliğine ve oluşumuna doğru değişimin başlatılmasında
dönüştürücü rol oynamıştır. Bu tez, bölgesel ilişkilerin ve güç dinamiklerinin
şekillenmesinde enerjinin başlattığı değişikliklerin jeopolitik ve küresel pazar
dinamikleri ile birlikte, dostluk ve düşmanlık kalıpları, bölgesel ilişki dengeleri,
çatışmalar, güç dinamikleri ve bölgesel enerji akışlarına karar verme süreci üzerinde
belirleyici ana faktörler olduğu saptamasında bulunmaktadır. Bölgesel ilişkisel
örüntüler, ittifaklaşmalar ve güç dinamikleri jeopolitik ve küresel enerji pazar
dinamikleri altında değişmeye devam ederken, bölgesel güvenlik alt kompleksi ve
bölgesel enerji geliştirme süreci, rakip enerji geliştirme senaryo seçenekleri ile
belirlenecektir. Sonuç, bölgesel işbirliği veya çatışma ortamı üzerinde belirleyici rol
oynayacaktır.
Anahtar Kelimeler: Doğu Akdeniz bölgesi, jeopolitik, Doğu Akdeniz bölgesel
güvenlik alt kompleksi, küresel enerji piyasa dinamikleri, güvenlikleştirme, enerji