Thesis (MA) - Cyprus International University. Institute of Graduate Studies and Research Counseling Psychology Department

Includes bibliography (sheets 81-93)

ÖZET Bu araştırma, lise öğrencilerinde kariyer uyum yetenekleri ve meslek kararı verme yetkinliği ilişkisinde cinsiyet ve okul türü değişkenlerinin incelenmesinin amaç edinildiği ilişkisel tarama modelinde betimsel bir çalışmadır. Araştırma grubu, Malatya ili Battalgazi merkez ilçesinde bulunan toplam altı adet lisede 11. ve 12. sınıf düzeyinde öğrenim görmekte olan 259 kız, 190 erkek olmak üzere toplam 449 öğrencinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların yaş aralığı 16 ile 18 yaş aralığındadır. Araştırmada lise öğrencilerinin kariyer uyumuna ilişkin veriler ''Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği Kısa Formu'' (Maggiori ve diğerleri, 2017), meslek kararı verme yetkinliğine ilişkin veriler ''Meslek Kararı Verme Yekinliği Ölçeği'' (Bozgeyikli, 2004), kişisel bilgilere ilişkin veriler ise araştırmacı tarafından hazırlanan 'Kişisel Bilgi Formu' kullanarak elde edilmiştir. Araştırmada elde edilen verilerin analizi IBM SPSS Statistics 22.00 istatistik programı kullanılarak frekans, yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma, gruplar arasındaki farkın incelenmesinde tek yönlü varyans analizi (One-Way ANOVA), t-testi, Tukey ve Tamhane testleri kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, lise öğrencilerin kariyer uyum düzeyleri ve meslek kararı verme yetkinlik düzeyleri arasında pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Araştırmada kullanılan Regresyon ve Korelasyon analiz sonuçlarına göre, meslek kararı verme yetkinlik düzeylerinin kariyer uyum yetenekleri tarafından anlamlı olarak yordandığı belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, lise öğrencilerinde cinsiyet, yaş, sınıf düzeyi ve tercih edilen alan değişkenleri kariyer uyum yetenekleri açısından farklılaşma görülmediği; kariyer uyumu, meslek kararı verme yetkinliği, okul türü, algılanan akademik başarı düzeyi ve alan değişkenleri meslek kararı verme yetkinliği açısından farklılık olduğu görülmüştür.Araştırma sonucu edinilen bulgular, ilgili alan yazına dayanarak tartışılmış ve gelecekte yapılabilecek araştırmalara yönelik öneriler sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Alan Seçimi, Cinsiyet, Kariyer Uyum Yetenekleri, Lise Öğrencileri.

ABSTRACT This research is a descriptive study in the relational survey model, which aims to examine the variables of gender and school type in the relationship between career adaptability and career decision-making competence in high school students. The research group was carried out with the participation of a total of 449 students, 259 girls and 190 boys, studying at the 11th and 12th grades in a total of six high schools located in the central district of Battalgazi, Malatya. The age of the participants ranges between 16 and 18 years old. In the study, data on career adaptability of high school students was obtained using the ''Career Adaptability Scale Short Form'' (Maggiori et al., 2017), while data on career decision-making competence was obtained using the ''Vocational Decision-Making Competence Scale'' (Bozgeyikli, 2004). On the other hand, data on personal information was provided by "Personal Information Form" prepared by the researcher. Analysis of the data obtained in the research were examined with IBM SPSS Statistics 22.00 computer statistical program to analyze frequency, percentage, arithmetic mean, standart deviation and the differences between groups using one way analysis of variance (One-Way ANOVA), t-test, tukey, and tamhane tests. According to the findings of the study, a moderately positive relationship was found between the career adjustment levels of high school students and their professional decision-making competence levels. According to the results of regression and correlations analysis used in the research, it was determined that career decisionmaking competency levels were predicted significantly by career adaptability. As a result of the research, it was seen that there was no differance in terms of career adaptability of gender, age, grade level and preferred field variables ın high school students, however there was a difference in terms of career adaptability, career decision-making competence, school type, perceived academic achievement level and field variables. The findings obtained from the result of the research were discussed based on relevant literature basis and suggestions presented for possible future researches. Keywords: Career Adaptability, Field Selection, Gender, High School Students.