Thesis (MSc) - Cyprus International University. Institute of Graduate Studies and Research Clinical Psychology Department

Includes bibliography (sheets 115-137)

ÖZ
Bu çalışmada; erken dönem uyumsuz şemaların ve algılanan ebeveynlik biçimlerinin,
öfke ifade edilme tarzları üzerindeki etkileri incelenmiştir. Çalışmaya 18-30 yaş
arasındaki 317’si kadın, 132’si erkek toplam 449 kişi katılmıştır. Araştırmada kişilerin
bilgilerine ulaşmak için Sosyo-demografik Bilgi Formu, Young Şema Ölçeği –Kısa
Form 3 (YŞÖ-KF3), Young Ebeveynlik Ölçeği (YEBÖ) ve Sürekli Öfke – Öfke İfade
Tarzı Ölçeği (SÖÖİT) kullanılmıştır. Bu çalışma için SPSS 25.0 paket programı
kullanılmış olup araştırmada elde edilen verilerin dağılımının, çarpıklık-basıklık
değerlerine bakabilmek için normallik dağılım tablosu oluşturulmuş olup; Bağlantısız
Örneklem t testleri, Mann Whitney U testi, Tek Yönlü Varyans Analizi, Kruskal
Wallis H Testi, Spearman Korelasyon, Pearson Korelasyon ve Adımsal Regresyon
Analizi kullanılmıştır.Elde edilen bulgulara göre algılanan ebeveynlik biçimleri, erken
dönem uyum bozucu şemalar, öfke ifade edilme tarzlarını sosyo-demografik
değişkenlere göre değerlendirdiğimizde, genel olarak değişkenler arasında anlamlı
farklılıklar bulunmuştur. Şema alanları ve algılanan ebeveynlik biçimlerinin öfke ifade
tarzları arasındaki ilişkilere ulaşmak için spearman korelasyon analizi kullanılmıştır.
Buna göre şema alanları ve algılanan ebeveynlik biçimleri sürekli öfke, öfke dışa ve
öfke içe alt boyutları ile arasında pozitif yönde anlamlı bulunurken öfke kontrol alt
boyutu ile negatif yönde anlamlı şekilde bulgulanmıştır. Sürekli öfke düzeyinin şema
alanları ve algılanan ebeveynlik biçimleri ile yordanmasına adımsal regresyon analizi
kullanarak baktığımızda ; modelin birinci basamağında yüksek standartlar şema alanı
sürekli öfke düzeyinin %25 ini açıklayarak pozitifyönde ve anlamlı şekilde yordadığı
görülmüştür. Buna ek sırasıyla kuralcı / kalıplayıcı (baba) değişkeni, zedelenmiş
sınırlar şema alanı, duygusal bakımdan yoksun bırakıcı (anne) ve modelin son
basamağı olarak da duygusal koşullu / başarı odaklı (anne) ebeveynlik biçiminin
sürekli öfke düzeyini pozitif yönde ve anlamlı şekilde yordadığı bulgulanmıştır.
Yapılan analizler yardımıyla elde edilen bulgular literatür araştırmalarıyla
tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Algılanan Ebeveynlik Biçimleri (AEB), Erken Dönem Uyumsuz
Şemalar, Öfke İfade Tarzları

ABSTRACT
In this study; The effects of early maladaptive schemas and perceived parenting styles
on anger expression styles were investigated. A total of 449 people, 317 women and
132 men, between the ages of 18-30 participated in the study. Socio-demographic
Information Form, Young Schema Scale-Short Form 3 (YŞÖ-SF3), Young Parenting
Scale (YEBS) and Trait Anger – Anger Expression Style Scale (SÖÖİT) were used in
the study to reach the information of the individuals. SPSS 25.0 package program was
used for this study, and a normality distribution table was created in order to look at
the skewness and kurtosis values of the distribution of the data obtained in the research;
Disconnected Sample t tests, Mann Whitney U test, One-Way Analysis of Variance,
Kruskal Wallis H Test, Spearman Correlation, Pearson Correlation and Stepwise
Regression Analysis were used.According to the findings, when we evaluated the
perceived parenting styles, early maladaptive schemas, and anger expression styles
according to socio-demographic variables, there were generally significant differences
between the variables. Spearman correlation analysis was used to reach the
relationships between schema domains and perceived parenting styles and anger
expression styles. Accordingly, schema domains and perceived parenting styles were
found to be positively significant with the trait anger, anger out and anger in subdimensions, while it was found to be negative with the anger control sub-dimension.
When we look at the prediction of trait anger level by schema domains and perceived
parenting styles using stepwise regression analysis; In the first step of the model, it
was seen that the high standards schema area predicted 25% of the trait anger level
positively and significantly. In addition, it was found that the normative / molder
(father) variable, the injured boundaries schema area, the emotionally deprived
(mother) and the emotionally conditional / achievement-oriented (mother) parenting
style as the last step of the model predicted trait anger level positively and
significantly.The findings obtained with the help of the analyzes were discussed with
the literature researches.
Keywords: Anger Expression Styles, Early Maladaptive Schemas, Perceived
Parenting Patterns.