Thesis (PhD) - Cyprus International University. Institute of Graduate Studies and Research Law Department

Includes References (sheets 248-286)

ÖZET
Tahkim anlaşması, tarafların aralarındaki uyuşmazlığı çözmek için milli mahkemeleri değil alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinden olan tahkim yolunu seçtikleri bir anlaşmadır. Bu seçim aynı zamanda, belirli bir hukuki uyuşmazlık bağlamında, devlet mahkemelerinin daha fazla yargı yetkisine sahip olmadığı anlamına gelir. İrade özgürlüğünün geniş kabulü, mahkemelerin tahkime olan müdahalesini zamanla daha
da azaltmıştır. Günümüzde egemen olan görüş, devlet mahkemelerinin müdahalelerinin ya tahkim
yargılamasına destek sağlama ya da kamu düzeninin korunmasına yönelik olduğu yönündedir.
Bir tahkim anlaşmasının geçerli olduğu durumlarda, mahkemeler tarafları tahkim yargılamasına yönlendirme eğiliminde olacak ve uyuşmazlığın temel konularını doğrudan ele almayacaklardır. Bununla birlikte, koşullara bağlı olarak, tahkimle ilgili konularda mahkemelerin yardımı, desteği ve bazı durumlarda denetimi kaçınılmaz
olabilir. Hakem heyetinin oluşumu veya delillerin toplanması bu bağlamda değerlendirilebilir. Mahkemelerin yardımcı ve denetleyici rolü, hakemler tarafından verilen nihai kararın tenfiz edilmesi gerektiğinde ön plana çıkar. Hakemlerin reddedilmesi durumunda olduğu gibi, temel yargı haklarının korunmasının gerekli
olduğu durumlarda, mahkemeler önemli bir rol oynamaktadır. Mahkemelerin tahkim yargılamasına yönelik şüpheci yaklaşımları ve sık sık tahkim anlaşmalarını ve hakem kararlarını geçersiz kılma eğilimleri zaman içinde büyük ölçüde azalmış ve çoğunlukla ortadan kalkmıştır. Geçmişte mahkemelerin kontrol odaklı yaklaşımının çoğu zaman tarafların iradesini hiçe saymak anlamına geldiği bilinen bir gerçektir. Ancak günümüzde, özellikle UNCITRAL Model Kanunu'nun 5. Maddesi kapsamında hâkim olan görüş, taraflara ve hakemlere yargı yetkisi de başta olmak üzere birçok konuda geniş yetkiler verilmesi ve denetim mahkemesi
müdahalesinin son aşamada ve yalnızca çok sınırlı sebeplerle gerçekleşmesinin sağlanması yönündedir.
Hakemlerin seçimi, delillerin tespiti ve geçici hukuki koruma tedbirlerinin kabulü gibi konular, tahkim yargılamasından önce mahkemelerin yardımını gerektirir. Aynı şekilde, geçici hukuki koruma tedbirlerinin uygulanması veya uygulanmış olanların tenfizi ve tahkim yargılamasının uzatılması da tahkim yargılamasında mahkemelerin yardımını gerektirebilir. Tahkim yargılaması ile devlet mahkemeleri arasındaki ilişki, tahkimin gelişimi ve kabulü açısından önemli etkilere sahiptir. Dengeli bir ilişkinin sağlanması ve tahkim
usulünün iyileştirilmesi önemli hususlardır. Bu çalışmada, Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) ve Milletlerarası Tahkim Kanunu (MTK) hükümlerinin, İngiliz Tahkim Kanunu’nda ki düzenlemeler ışığında
incelenmesi ve karşılaştırmalı hukuk çerçevesinde İngiliz Tahkim Kanunu ile kıyaslanması amaçlanmıştır. Çalışmada ayrıca, Türk hukuku bakımından iptal davası, hakem seçimi, hakemin ret sebepleri ve geçici hukuki koruma tedbirleri gibi konularda yol gösterici olmasını ve Türkiye’nin tahkim hukukuna reform yapma çabalarına katkı sağlanması hedeflenmektedir.
Anahtar Kelimler: Denetim, Devlet Mahkemeleri, İngiliz Tahkim Yargılaması, Milletlerarası Tahkim, Milli Tahkim, Yardım, Tahkim

ABSTRACT
An arbitration agreement is an agreement whereby the parties choose arbitration as an alternative dispute resolution method, rather than national courts, to resolve the dispute between them. This choice also means that, in the context of a particular legal dispute, the state courts no longer have jurisdiction. The broad acceptance of freedom of choice has further reduced the intervention of the courts in arbitration over time.
The prevailing view today is that the intervention of state courts is either in support of the arbitral proceedings or for the protection of public order. Where an arbitration agreement is in place, courts will tend to direct the parties to arbitration proceedings and will not directly address the core issues of the dispute. However, depending on the circumstances, the assistance, support and, in some cases, supervision of the courts in arbitration-related matters may be unavoidable. The composition of the arbitral tribunal or the taking of evidence may be considered in this context. The auxiliary and supervisory role of the courts comes to the fore when the final award rendered by the arbitrators must be enforced. Courts play an important role
where it is necessary to protect fundamental judicial rights, as in the case of the rejection of arbitrators.
The courts' sceptical approach to arbitral proceedings and their frequent tendency to invalidate arbitration agreements and arbitral awards has greatly diminished and often disappeared over time. It is a well-known fact that in the past, the control-oriented approach of the courts often meant disregarding the will of the parties. Today, however, the prevailing view, especially under Article 5 of the UNCITRAL Model
Law, is to give the parties and the arbitrators broad powers in many areas, including jurisdiction, and to ensure that supervisory court intervention occurs at the last stage and only for very limited reasons.
Issues such as the selection of arbitrators, the taking of evidence and the adoption of provisional measures of legal protection require the assistance of the courts prior to the arbitral proceedings. Similarly, the application or enforcement of interim measures of protection and the extension of arbitral proceedings may also require the assistance of the courts during the arbitral proceedings. The relationship between arbitral proceedings and state courts has important implications for the development and acceptance of arbitration. Ensuring a balanced relationship and improving the arbitration procedure are important issues.
This study aims to analyse the provisions of the Code of Civil Procedure (CCP) and the International Arbitration Act (IAA) in the light of the provisions of the English Arbitration Act and to compare them with the English Arbitration Act within the framework of comparative law. The study also aims to provide guidance on issues such as annulment proceedings, arbitrator selection, grounds for refusal of arbitrator, and provisional legal protection measures in terms of Turkish law and to contribute to Turkey's efforts to reform arbitration law.
Keywords: Arbitration, Assistance, English Arbitration Proceedings, International Arbitration, National Arbitration, State Courts, Supervision