AU - Yardibi, Demircan Hasret AU - Danışman: Hoştürk, Gülhan Türkay TI - Isı stresi oluşturulan yumurta tavuklarında oral vitamin E'nin antioksidan aktivite yumurta verimi ve kalitesine etkisi PY - 2005/// CY - İstanbul PB - İstanbul Üniversitesi KW - Sağlık Bilimleri Enstitüsü Biyokimya Anabilim Dalı KW - Health Sciences Institute, Department of Biochemistry N1 - Kaynaklar var; 1; GİRİŞ VE AMAÇ; 2; VİTAMİN E; 2; Vitamin E'nin Kimyasal Yapısı ve Özellikleri; 3; Vitamin E'nin Metabolizması; 4; Vitamin E'nin Fonksiyon; 10; SERBEST RADİKALLER; 10; Biyolojik Sistemlerde Oluşan Serbest Radikaller; 12; Serbest Rdikallere Karşı Savunma Sistemleri; 16; LİPİD PEROKSİDASYONU; 18; STRES; 20; Kanatlılarda Stres ve Isı Stresi; 23; Stre ve Vıtamın E; 26; GEREÇ VE YÖNTEM; 26; Hayvan Gereci; 26; Araştırma Dizaynı ve Uygulamaları; 29; Örneklerin Toplanması; 29; Eritrositlerın Analiz için Hazırlanması; 30; Canlı Ağırlık Tartımları; 30; Yumurtaların Toplanması; 31; Yem Tüketimi; 31; Biyokimyasal Analizler; 31; Plazmada E Vitamini Düzeyi Ölçümü; 33; Plazımada Malondialdehit (TBARS) Düzeyi Ölçümü; 35; Eritrositlerde Malondialdehit (TBARS) Düzeyi Ölçümü; 36; Eritrositlerde Glutatyon Peroksıdaz Düzeyı Ölçümü; 38; Eritrositlerde Katalaz Düzeyi Ölçümü; 40; Eritrositlerde Süperoksit Dismutaz Düzeyi Ölçümü; 42; Yumurta Sarısında Malondialdehit (TBARS) Düzeyi Ölçümü; 44; Yumurta Sarısında E Vitamini Düzeyi Ölçümü; 46; Yumurta Kalitesine İlşkin Analizler; 46; İstatistiksel Analiz; 47; BULGULAR; 47; Klinik Bulgular; 47; Araştırma Süresince İncelenen Biyokimyasal Parametreler; 47; Plazma E Vitamini Düzeyleri; 48; Plazma Malondialdehit Düzeyleri; 48; Eritrositlerde Malondialdehit Düzeyleri; 49; Eritrositlerde Glutatyon Peroksidaz Düzeyleri; 49; Eritrositlerde Katalaz Düzeyleri; 50; Eritrositlerde Süperoksit Dismutaz Düzeyleri; 50; Yumurta Sarısında E Vitamini Düzeyleri; 53; Yumurta Sarısında Malondialdehit (TBARS) Düzeyleri; 56; Araştırma Süresine İncelenen Yumurta Kalitesine ve Yumurta Verimine Ait Parametreler; 56; Yumurta Ak Yüksekliği Düzeyleri; 56; Yumurta Kabuk Kalınlığı Düzeyleri; 57; Yumrta Kabuk Ağırlığı Düzeyleri; 57; Yumurta Ağırlıgı Düzeyleri; 58; Yumurta Özgül Ağırlıgı Düzeyleri; 58; Canlı Ağırlık Düzeyleri; 59; Yumurta Verimi Düzeyleri; 60; Yem Tüketimi Düzeyleri; 66; TARTIŞMA; 66; Isı Stresi ve Vitamin E'nın Antioksidan Mekanizmaya Etkisi; 69; Isı Stresi ve Vitamin E' nin Yumurta Sarısında Malondialdehit Düzeylerine Etkisi; 70; Isı Stresi ve Vitamin E'nin Yumurta Kalitesine Etkisi; 71; Isı Stresi ve Vitamin E'nin Yumurta Verimi, Yem Tüketimi ve Canlı Ağırlığa Etkisi; 73; SONUÇ; 74; ÖZET; 76; SUMMARY; 78; KAYNAKLAR; 90; ÖZGEÇMİS N2 - 'Ülkemizde kanatlı yetiştiriciliğinde en önemli çevresel faktörlerden birisi ısı stresidir(2,3,4). Ortam ısısının yükselmesi kanatlılarda vücut ısısını düzenleyici mekanizmayı bozmaktadır(5).Çalışmada ısı stresine bağlı azalan savunma mekanizmasını desteklemek amacıyla antioksidan bir ajan olan E vitamini farklı dozlarda yumurtacı diyetlerine ilave edilerek,ısı stresi sonucu gelişen olumsuzluklar üzerine etkisi araştırılmıştır. Araştırma,İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı deneme kümeslerinde, toplam 150 adet Leghorn hattı yumurta tavuğu kullanılarak, Temmuz 2003 ile Eylül 2003 arasında tek aşamada gerçekleştirilmiştir. Çalışmada;aynı ortam koşullarına sahip 2 kümes kullanılmıştır.Her kümesde 75 adet tavuk bulunmuştur.Kümeslerden birine yüksek ısı uygulanmıştır.Gruplar kendi aralarında,ısı stresi uygulanmayan (Kontrol grubu) ve ısı stresi uygulanan (Deneme grubu)şeklinde ayrılmıştır.Kontrol ve Deneme grubunda bulunan her bir alt grup,beşli replikasyonlu çalışılmıştır.Araştırma 9 hafta sürmüştür.Tüm hayvanlar adaptasyon açısından,üç hafta süre ile %45 bağıl nem ve 21 derece oda ısısında tutulmuşlardır.Dördüncü hafta deneme grubunun ısısı 35 derece\'ye,nem de %65\'e yükselmiştir.Takip eden üç hafta boyunca hayvanlar aynı kondüsyona maruz bırakılmışlardır.Yedinci hafta ısı tekrar üç hafta süreyle 21 derece\'ye düşürülmüştür.Kontrol grubunun oda ısısı 9 hafta süresince 21 derece nem de %45 olarak sabit bırakılmıştır.Kontrol(K1,K2,ve K3) ve deneme (D1,D2 ve D3)gruplarında bulunan hayvanların kanat altı venalarından (V.Subcutanea ulnaris),araştırmanın 13.(ısı stresi öncesinde),34.(ısı stresi sırasında ve 55.(ısı stresi sonrasında)günlerinde olmak üzere 3 kez kan alınmıştır.Plazma ve yumurta sarısı E vitamini HPLC yöntemi ile saptanmıştır.Plazma MDA,erirosilerde MDA,GSH-Px,CAT,SOD ve yumurta sarısında MDA spektrofotometrik yöntemlerle belirlenmiştir. Deneme gruplarında stres sırasında plazma MDA,eritrosit MDA,GSH-Px,CAT,SOD ve yumurta sarısı MDA konsantrasyonlarındaki artış ve plazma E vitaminindeki düşüş istatistiki olarak önemli bulunmuştur(p<0.05).Araştırma süresince kontrol (K1,K2,ve K3) ve deneme (D1,D2 ve D3) gruplarında bulunan hayvanların günlük yumurta verimlerini kontrol etmek amacıyla her gün yumurtalar toplanmış ve sayımı yapılmıştır.Yumurta verimi ve yumurta kalitesine ait parametrelere de (yumurta ağırlığı,yumrta özgül ağırlığı,yumurta akı yüksekliği,kabuk ağırlığı,kabuk kalınlığı) ve ayrıca yumurta sarısında E vitamini ve Malondialdehit miktarlarına da kan alım günlerinde toplanan yumurtalarda bakılmıştır. Yumurta kabuk kalınlığı,yumurta ağırlığı ve yumurta özgül ağırlıkları deneme gruplarında stres periyodunda düşmüş ve istatistiki olarak önemli bulunmuştur (p<0.05).Yumurta verimi,yem tüketimi ve canlı ağırlık artışlarında stres periyodunda azalmalar meydana gelmiştir.Sonuç olarak,ısı stresinin kanatlılarda antioksidan savunma sistemini olumsuz yönde etkilediği saptanmıştır.Isı stresinin,yem tüketimi ve yumurta verimini azalttığı görülmüştür.Yem tüketimi azalmasının canlı ağırlık kaybının artmasına neden olduğu belirlenmiştir.Diyetlere ilave edilen ekstra E vitamininin ısı stresinden kaynaklanan olumsuzlukları azalttığı gözlemlenmiştir. Abstract The Effects of Vitamin E on antioxidant system and egg quality in heat stressed laying hens One of the most important environmental factor is heat stress in poultry production in our country. (2,3,4). Increasing the environmental temperature disturbs the body heat regulatory mechanism in poultry (14). In this trial, to support the reduced defense mechanism by heat stress, the efficacy of vitamin E, an antioxidant agent, on negative impacts due to heat stress examined by adding at different levels into laying hen diets. Trial has been carried out by using 150 Leghorn laying hen in experimental cages of Biochemistry Department of Veterinary Faculty in Istanbul University at single phase between July 2003 and September 2003. There were two cages have been used which had same environmental conditions. There were 75 animal in each cage. One cage has been exposed to high temperature. Groups have been divided into to 2 among them as non heat stressed (control group) and heat stressed (experimental group). Each group had 5 replications. Trial has taken 9 weeks All animals have kept to 45% relative humidity and 21 C room temperature has been increased to 35 C and RH to 65 % in experimental group. Following 3 weeks those animals exposed to same condition. At day 13 (before heat stress), day 34 (during heat stress) and day 35 (after heat stress) blood samples has been taken from wing vein (V. Subcutanea ulnaris) of animals in control (K1, K2 and K3 ) and experimental (D1, D2 and D3) groups. Vitamin E in plasma and egg yolk were analyzed by HPLC. plasma MDA ,erythrocyte MDA, GSH-Px, CAT, SOD, egg yolk MDA were analyzed by spectrophotometric method. The increase of plasma MDA, erytrocyte MDA, GSH-Pxi CAT, SOD and egg yolk MDA concentration and decrease of plasma vitamin E were found statistically important in experimental group(p≤0.05). To find out the daily egg production, egg were collected from control (K1, K2 and K3) and experimental (D1,D2 and D3) groups and results were recorded during the trial. parameters indicated the eggs production and egg quality (egg weight, specific gravity, haugh unit, shell weight, shell thickness) and vitamin E and MDA in egg yolk were measured at the day when blood samples were taken. Egg shell thickness, egg weight and egg specific gravity decreased in experimental group during heat stress and found statistically important (p≤0.05) There were some decrease on egg production, feed intake and live weight again during heat stress period. As consequence, it was determined that heat stress affects the antioxidant defense mechanism in negative way in poultry. It was determined that feed intake loss caused to live weight again loss. It was observed that additional vitamin E into the feed decreased the negative impact of heat stress. ' ER -