TY - BOOK AU - Uğur,Nazlıcan AU - Okan,Ayşe TI - ÖZEL MERSİN UĞUR ANADOLU LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN YEME FARKINDALIĞININ BESLENME DURUMU VE OBEZİTE İLE İLİŞKİSİ PY - 2023/// KW - Teenagers KW - Dissertations, Academic KW - High school students KW - Nutrition KW - Obesity N1 - Thesis (MSc) - Cyprus International University. Institute of Graduate Studies and Research Nutrition and Dietetics Department; Includes bibliography N2 - ÖZET Yeme farkındalık ölçeği (YFÖ-30), insanların yeme davranışlarının nedenlerini, sonuçlarını ve farkındalığını ölçen bir araçtır. Bu ölçek, insanların yeme davranışlarını değiştirerek obeziteyi önlemelerine yardımcı olur. Yeme farkındalığı, adölesanların yeme davranışlarının farkında olmalarını ve yedikleri gıdaların türü, miktarı ve kalorisi hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlayarak sağlıklı beslenme alışkanlıklarının geliştirilmesine katkı sağlayabilir. Ayrıca, yeme farkındalığı, adölesanların duygusal durumları, stres düzeyleri ve sosyal baskıları ile başa çıkma yeteneklerini artırarak obezitenin önlenmesinde etkili olabilir. Bu çalışma, Özel Mersin Uğur Anadolu Lisesi’ndeki lise öğrencilerinde yeme farkındalığı ile obezite ve beslenme durumu arasındaki ilişkiyi değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak, öğrencilerin demografik, antropometrik, beslenme durumlarını içeren bir anket formu ve YFÖ-30 kullanılmıştır. Çalışmaya 103 kız (%52), 92 erkek (%48) dahil edilmiştir. Öğrencilerin, YFÖ-30 puan ortalaması 102 bulunmuştur. Öğrencilerin %55.3’ü düzenli olarak fiziksel aktivite yapmaktadır. Abur cubur tüketen öğrencilerin oranı %59 olup, %73’ü öğün atlamaktadır. Öğrencilerin %63.4’ü sosyal medyanın beslenme düzenlerini etkilediğini belirtmiş olup, bu öğrencilerin %62’si etkilenimin olumlu olduğunu belirtmiştir. Yeme farkındalığı ve alt faktörleri ile diğer parametreler arasındaki korelasyon incelenmiştir. Cinsiyet ile duygusal yeme puanı arasında zayıf, pozitif bir korelasyon bulunurken, yeme kontrol puanı arasında zayıf, negatif bir korelasyon bulunmuştur. Cinsiyet ile duygusal yeme puanı arasında zayıf, olumlu bir korelasyon mevcutken; yeme kontrol puanı arasında zayıf, olumsuz bir korelasyon saptanmıştır. Fiziksel aktivite ile duygusal yeme arasında, annenin beden yapısı ile farkındalık arasında, babanın eğitim durumu ile yeme kontrolü arasında zayıf düzeyde negatif korelasyon bulunmuştur. Abur cubur tüketimi ile YFÖ-30 toplam puanı ve alt faktörlerinin çoğu arasında orta düzeyde ve pozitif korelasyon saptanmıştır. Sosyal iletişim araçları kullanımı ile disinhibisyon arasında zayıf düzeyde pozitif korelasyon bulunmuştur. Öğün atlama ile YFÖ-30 toplam puanı ve odaklanma arasında zayıf düzeyde, pozitif yönde bir korelasyon olduğu saptanmıştır. Ancak persentil, beden yapısı, kronik hastalık varlığı, anne eğitim durumu ile YFÖ-30 toplam puanı ve alt faktörleri arasında korelasyon görülmemiştir. Çalışmamız, adölesanlarda yeme farkındalığının beslenme durumu ve obezite ile ilişkisini belirleyerek, sağlıklı beslenme alışkanlıklarının geliştirilmesi ve obezitenin önlenmesine katkı sağlayacaktır. Ayrıca, okul yöneticilerine, öğretmenlere ve velilere adölesanların beslenme durumunu ve yeme farkındalığını artırmak için öneriler sunmaktadır. Anahtar Kelimeler: Adölesan, Beslenme, Lise Öğrencisi, Obezite, Yeme Farkındalığı; ABSTRACT The Mindful Eating Questionnaire-30 (MEQ-30) is a tool that measures the causes, consequences and awareness of people's eating behaviors. This scale helps people prevent obesity by changing their eating behavior. Mindful eating can contribute to the development of healthy eating habits by enabling adolescents to be aware of their eating behaviors and to have information about the type, amount and calories of the foods they eat. In addition, mindful eating may be effective in preventing obesity by increasing adolescents' ability to cope with their emotional states, stress levels and social pressures. This study was conducted to evaluate the relationship between mindful eating, obesity and nutritional status in high school students at Private Mersin Uğur Anatolian High School. As a data collection tool, a questionnaire including demographic, anthropometric and nutritional status of the students and MEQ-30 were used. 103 girls (52%) and 92 boys (48%) were included in the study. The students’ MEQ-30 score average was 102. 55.3% of the students do physical activity regularly. The rate of students consuming junk food is 59% and 73% skip meals. 63.4% of the students stated that social media affected their diets, and 62% of these students stated that the influence was positive. The correlation between mindful eating and its sub-factors and other parameters was examined. While there was a weak positive correlation between gender and emotional eating score, a weak negative correlation was found between the eating control score. While a weak, positive correlation was found between gender and emotional eating score, a weak, negative correlation was found between eating control score. There were weak and negative correlations between physical activity and emotional eating, between mother's body structure and awareness, and between father's educational status and eating control. A moderate and positive correlation was found between consumption of junk food and the total score of MEQ-30 and most of its sub-factors. A weak positive correlation was found between the use of social communication tools and disinhibition. It was found that there was a weak positive correlation between skipping meals and the total score of MEQ-30 and focusing. However, no correlation was found between percentile, body structure, presence of chronic disease, mother's education level, and the total score of MEQ-30 and its sub-factors. Our study will contribute to the development of healthy eating habits and prevention of obesity by determining the relationship of mindful eating with nutritional status and obesity in adolescents. It also offers suggestions to school administrators, teachers and parents to increase adolescents' nutritional status and mindful eating. Keywords: Adolescent, High School Student, Mindful Eating, Nutrition, Obesity ER -