PERİTON DİYALİZİ VE HEMODİYALİZ HASTALARININ BESLENME, MALNÜTRİSYON, ANKSİYETE VE DEPRESYON DURUMLARININ VE BİYOKİMYASAL ÖLÇÜMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ /
ROJİNA DENİZ AYGÜL ; TEZ DANIŞMANI PROF. DR. SEYİT MEHMET MERCANLIGİL
- 220 sheets ; 30 cm +1 CD ROM
2 copies
Thesis - Cyprus International University. Institute of Graduate Studies and Research Nutrition and Dietetics
Malnütrisyon, son dönem böbrek yetmezliği hastalarında sıklıkla gelişen ciddi klinik bir sorundur. Malnütrisyon hastaların, fiziksel kompozisyonunu, kapasitesini, biyokimsayal parametrelerini, anksiyete ve depresyon durumlarını olumsuz yönde etkileyerek hastalığın ilerleyişini hızlandırmakta ve hastaların yaşam kalitesini düşürmektedir. Bu çalışma K.K.T.C’de yaşayan son dönem böbrek yetmezliği hastası olup hemodiyaliz ve periton diyalizi tedavisi uygulanan 19-65 yaş grubundaki 68 yetişkin bireyin (erkek n=48, kadın n=20) malnütrisyon, anksiyete ve depresyon durumlarını ve bazı biyokimyasal parametrelerini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Hastaların malnütrisyon ve beslenme durumlarıın belirlenmesi için; 3 günlük besin tüketim kaydı, Subjektif Global Değerlendirme (SGD), Malnütrisyonİnflamasyon Skoru (MİS) uygulanmıştır. Bazı antropometrik ölçümler ve biyokimyasal parametreler de değerlendirmeye alınmıştır. Hastaların yeme tutumlarının değerlendirilmesi için Yeme Tutum Testi-19, anksiyete ve depresyon durumları ise Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HADÖ) ile değerlendirilmiştir. Çalışmaya 51’i hemodiyaliz (HD) 17’si periton diyalizi (PD) hastası olmak üzere toplamda 68 hasta dahil edilmiştir. Her iki gruptaki hastaların büyük çoğunluğunu 50- 59 yaş arasındaki (HD %33.3, PD %47.1) erkek hastalar (HD %64.7, PD %88.2) oluşturmaktadır. HD hastalarının kuru ağırlık (kg, p<0.005), triceps deri kıvrım kalınlığı (mm, p<0.005) ve el kavrama gücü (kg, p<0.001) değerleri PD hastalarından düşük bulunmuştur. SGD’ye göre PD hastalarının tümü iyi beslenmiş durumda iken iken HD hastalarının %21.6’sında hafif/orta derecede yetersiz beslenmiş durumda olduğu saptanmıştır. HD hastalarının MİS puanları ortalaması 8.69± 2.53, PD hastalarının ise 6.24± 2.22 olarak bulunmuş ve iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p=0.001). Çalışmaya katılan kadın ve erkek HD hastalarının günlük enerji alımı ortalaması sırasıyla 20.01±6.94 kkal/kg, 17.26±6.27 kkal/kg iken PD kadın ve erkek hastalarda 15.17±7.25 kkal/kg, 18.42±4.85 kkal/kg olarak saptanmıştır. Günlük ortalama protein alımı kadın ve erkek HD hastaları için 0.84±0.35 g/kg, 0.78±0.30 g/kg iken PD kadın ve erkek hastalarda bu değerler 0.66±0.25 g/kg ve 0.86±0.29 g/kg’dır. Çalışmaya katılan HD hastalarının MİS skorları ile HADÖ-A skorları arasında pozitif yönlü orta düzeyde korelasyon olduğu saptanmıştır (r=0.905, p<0.001). Sonuç olarak, diyaliz hastaları yetersiz beslenme açısından risk altındadır. HD hastalarında, anksiyete gelişimi üzerinde yetersiz beslenmenin etkisi olduğu düşünülmektedir.