Isı stresi oluşturulan yumurta tavuklarında oral vitamin E'nin antioksidan aktivite yumurta verimi ve kalitesine etkisi
Yardibi, Demircan Hasret
Isı stresi oluşturulan yumurta tavuklarında oral vitamin E'nin antioksidan aktivite yumurta verimi ve kalitesine etkisi Demircan Hasret Yardibi;Danışman: Gülhan Türkay Hoştürk - İstanbul İstanbul Üniversitesi 2005 - 90 s. tab. 27 cm
Kaynaklar var.
GİRİŞ VE AMAÇ 1 VİTAMİN E 2 Vitamin E'nin Kimyasal Yapısı ve Özellikleri 2 Vitamin E'nin Metabolizması 3 Vitamin E'nin Fonksiyon 4 SERBEST RADİKALLER 10 Biyolojik Sistemlerde Oluşan Serbest Radikaller 10 Serbest Rdikallere Karşı Savunma Sistemleri 12 LİPİD PEROKSİDASYONU 16 STRES 18 Kanatlılarda Stres ve Isı Stresi 20 Stre ve Vıtamın E 23 GEREÇ VE YÖNTEM 26 Hayvan Gereci 26 Araştırma Dizaynı ve Uygulamaları 26 Örneklerin Toplanması 29 Eritrositlerın Analiz için Hazırlanması 29 Canlı Ağırlık Tartımları 30 Yumurtaların Toplanması 30 Yem Tüketimi 31 Biyokimyasal Analizler 31 Plazmada E Vitamini Düzeyi Ölçümü 31 Plazımada Malondialdehit (TBARS) Düzeyi Ölçümü 33 Eritrositlerde Malondialdehit (TBARS) Düzeyi Ölçümü 35 Eritrositlerde Glutatyon Peroksıdaz Düzeyı Ölçümü 36 Eritrositlerde Katalaz Düzeyi Ölçümü 38 Eritrositlerde Süperoksit Dismutaz Düzeyi Ölçümü 40 Yumurta Sarısında Malondialdehit (TBARS) Düzeyi Ölçümü 42 Yumurta Sarısında E Vitamini Düzeyi Ölçümü 44 Yumurta Kalitesine İlşkin Analizler 46 İstatistiksel Analiz 46 BULGULAR 47 Klinik Bulgular 47 Araştırma Süresince İncelenen Biyokimyasal Parametreler 47 Plazma E Vitamini Düzeyleri 47 Plazma Malondialdehit Düzeyleri 48 Eritrositlerde Malondialdehit Düzeyleri 48 Eritrositlerde Glutatyon Peroksidaz Düzeyleri 49 Eritrositlerde Katalaz Düzeyleri 49 Eritrositlerde Süperoksit Dismutaz Düzeyleri 50 Yumurta Sarısında E Vitamini Düzeyleri 50 Yumurta Sarısında Malondialdehit (TBARS) Düzeyleri 53 Araştırma Süresine İncelenen Yumurta Kalitesine ve Yumurta Verimine Ait Parametreler 56 Yumurta Ak Yüksekliği Düzeyleri 56 Yumurta Kabuk Kalınlığı Düzeyleri 56 Yumrta Kabuk Ağırlığı Düzeyleri 57 Yumurta Ağırlıgı Düzeyleri 57 Yumurta Özgül Ağırlıgı Düzeyleri 58 Canlı Ağırlık Düzeyleri 58 Yumurta Verimi Düzeyleri 59 Yem Tüketimi Düzeyleri 60 TARTIŞMA 66 Isı Stresi ve Vitamin E'nın Antioksidan Mekanizmaya Etkisi 66 Isı Stresi ve Vitamin E' nin Yumurta Sarısında Malondialdehit Düzeylerine Etkisi 69 Isı Stresi ve Vitamin E'nin Yumurta Kalitesine Etkisi 70 Isı Stresi ve Vitamin E'nin Yumurta Verimi, Yem Tüketimi ve Canlı Ağırlığa Etkisi 71 SONUÇ 73 ÖZET 74 SUMMARY 76 KAYNAKLAR 78 ÖZGEÇMİS 90
'Ülkemizde kanatlı yetiştiriciliğinde en önemli çevresel faktörlerden birisi ısı stresidir(2,3,4). Ortam ısısının yükselmesi kanatlılarda vücut ısısını düzenleyici mekanizmayı bozmaktadır(5).Çalışmada ısı stresine bağlı azalan savunma mekanizmasını desteklemek amacıyla antioksidan bir ajan olan E vitamini farklı dozlarda yumurtacı diyetlerine ilave edilerek,ısı stresi sonucu gelişen olumsuzluklar üzerine etkisi araştırılmıştır. Araştırma,İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı deneme kümeslerinde, toplam 150 adet Leghorn hattı yumurta tavuğu kullanılarak, Temmuz 2003 ile Eylül 2003 arasında tek aşamada gerçekleştirilmiştir. Çalışmada;aynı ortam koşullarına sahip 2 kümes kullanılmıştır.Her kümesde 75 adet tavuk bulunmuştur.Kümeslerden birine yüksek ısı uygulanmıştır.Gruplar kendi aralarında,ısı stresi uygulanmayan (Kontrol grubu) ve ısı stresi uygulanan (Deneme grubu)şeklinde ayrılmıştır.Kontrol ve Deneme grubunda bulunan her bir alt grup,beşli replikasyonlu çalışılmıştır.Araştırma 9 hafta sürmüştür.Tüm hayvanlar adaptasyon açısından,üç hafta süre ile %45 bağıl nem ve 21 derece oda ısısında tutulmuşlardır.Dördüncü hafta deneme grubunun ısısı 35 derece\'ye,nem de %65\'e yükselmiştir.Takip eden üç hafta boyunca hayvanlar aynı kondüsyona maruz bırakılmışlardır.Yedinci hafta ısı tekrar üç hafta süreyle 21 derece\'ye düşürülmüştür.Kontrol grubunun oda ısısı 9 hafta süresince 21 derece nem de %45 olarak sabit bırakılmıştır.Kontrol(K1,K2,ve K3) ve deneme (D1,D2 ve D3)gruplarında bulunan hayvanların kanat altı venalarından (V.Subcutanea ulnaris),araştırmanın 13.(ısı stresi öncesinde),34.(ısı stresi sırasında ve 55.(ısı stresi sonrasında)günlerinde olmak üzere 3 kez kan alınmıştır.Plazma ve yumurta sarısı E vitamini HPLC yöntemi ile saptanmıştır.Plazma MDA,erirosilerde MDA,GSH-Px,CAT,SOD ve yumurta sarısında MDA spektrofotometrik yöntemlerle belirlenmiştir. Deneme gruplarında stres sırasında plazma MDA,eritrosit MDA,GSH-Px,CAT,SOD ve yumurta sarısı MDA konsantrasyonlarındaki artış ve plazma E vitaminindeki düşüş istatistiki olarak önemli bulunmuştur(p<0.05).Araştırma süresince kontrol (K1,K2,ve K3) ve deneme (D1,D2 ve D3) gruplarında bulunan hayvanların günlük yumurta verimlerini kontrol etmek amacıyla her gün yumurtalar toplanmış ve sayımı yapılmıştır.Yumurta verimi ve yumurta kalitesine ait parametrelere de (yumurta ağırlığı,yumrta özgül ağırlığı,yumurta akı yüksekliği,kabuk ağırlığı,kabuk kalınlığı) ve ayrıca yumurta sarısında E vitamini ve Malondialdehit miktarlarına da kan alım günlerinde toplanan yumurtalarda bakılmıştır. Yumurta kabuk kalınlığı,yumurta ağırlığı ve yumurta özgül ağırlıkları deneme gruplarında stres periyodunda düşmüş ve istatistiki olarak önemli bulunmuştur (p<0.05).Yumurta verimi,yem tüketimi ve canlı ağırlık artışlarında stres periyodunda azalmalar meydana gelmiştir.Sonuç olarak,ısı stresinin kanatlılarda antioksidan savunma sistemini olumsuz yönde etkilediği saptanmıştır.Isı stresinin,yem tüketimi ve yumurta verimini azalttığı görülmüştür.Yem tüketimi azalmasının canlı ağırlık kaybının artmasına neden olduğu belirlenmiştir.Diyetlere ilave edilen ekstra E vitamininin ısı stresinden kaynaklanan olumsuzlukları azalttığı gözlemlenmiştir. Abstract The Effects of Vitamin E on antioxidant system and egg quality in heat stressed laying hens One of the most important environmental factor is heat stress in poultry production in our country. (2,3,4). Increasing the environmental temperature disturbs the body heat regulatory mechanism in poultry (14). In this trial, to support the reduced defense mechanism by heat stress, the efficacy of vitamin E, an antioxidant agent, on negative impacts due to heat stress examined by adding at different levels into laying hen diets. Trial has been carried out by using 150 Leghorn laying hen in experimental cages of Biochemistry Department of Veterinary Faculty in Istanbul University at single phase between July 2003 and September 2003. There were two cages have been used which had same environmental conditions. There were 75 animal in each cage. One cage has been exposed to high temperature. Groups have been divided into to 2 among them as non heat stressed (control group) and heat stressed (experimental group). Each group had 5 replications. Trial has taken 9 weeks All animals have kept to 45% relative humidity and 21 C room temperature has been increased to 35 C and RH to 65 % in experimental group. Following 3 weeks those animals exposed to same condition. At day 13 (before heat stress), day 34 (during heat stress) and day 35 (after heat stress) blood samples has been taken from wing vein (V. Subcutanea ulnaris) of animals in control (K1, K2 and K3 ) and experimental (D1, D2 and D3) groups. Vitamin E in plasma and egg yolk were analyzed by HPLC. plasma MDA ,erythrocyte MDA, GSH-Px, CAT, SOD, egg yolk MDA were analyzed by spectrophotometric method. The increase of plasma MDA, erytrocyte MDA, GSH-Pxi CAT, SOD and egg yolk MDA concentration and decrease of plasma vitamin E were found statistically important in experimental group(p≤0.05). To find out the daily egg production, egg were collected from control (K1, K2 and K3) and experimental (D1,D2 and D3) groups and results were recorded during the trial. parameters indicated the eggs production and egg quality (egg weight, specific gravity, haugh unit, shell weight, shell thickness) and vitamin E and MDA in egg yolk were measured at the day when blood samples were taken. Egg shell thickness, egg weight and egg specific gravity decreased in experimental group during heat stress and found statistically important (p≤0.05) There were some decrease on egg production, feed intake and live weight again during heat stress period. As consequence, it was determined that heat stress affects the antioxidant defense mechanism in negative way in poultry. It was determined that feed intake loss caused to live weight again loss. It was observed that additional vitamin E into the feed decreased the negative impact of heat stress. '
Sağlık Bilimleri Enstitüsü Biyokimya Anabilim Dalı
Health Sciences Institute, Department of Biochemistry
Isı stresi oluşturulan yumurta tavuklarında oral vitamin E'nin antioksidan aktivite yumurta verimi ve kalitesine etkisi Demircan Hasret Yardibi;Danışman: Gülhan Türkay Hoştürk - İstanbul İstanbul Üniversitesi 2005 - 90 s. tab. 27 cm
Kaynaklar var.
GİRİŞ VE AMAÇ 1 VİTAMİN E 2 Vitamin E'nin Kimyasal Yapısı ve Özellikleri 2 Vitamin E'nin Metabolizması 3 Vitamin E'nin Fonksiyon 4 SERBEST RADİKALLER 10 Biyolojik Sistemlerde Oluşan Serbest Radikaller 10 Serbest Rdikallere Karşı Savunma Sistemleri 12 LİPİD PEROKSİDASYONU 16 STRES 18 Kanatlılarda Stres ve Isı Stresi 20 Stre ve Vıtamın E 23 GEREÇ VE YÖNTEM 26 Hayvan Gereci 26 Araştırma Dizaynı ve Uygulamaları 26 Örneklerin Toplanması 29 Eritrositlerın Analiz için Hazırlanması 29 Canlı Ağırlık Tartımları 30 Yumurtaların Toplanması 30 Yem Tüketimi 31 Biyokimyasal Analizler 31 Plazmada E Vitamini Düzeyi Ölçümü 31 Plazımada Malondialdehit (TBARS) Düzeyi Ölçümü 33 Eritrositlerde Malondialdehit (TBARS) Düzeyi Ölçümü 35 Eritrositlerde Glutatyon Peroksıdaz Düzeyı Ölçümü 36 Eritrositlerde Katalaz Düzeyi Ölçümü 38 Eritrositlerde Süperoksit Dismutaz Düzeyi Ölçümü 40 Yumurta Sarısında Malondialdehit (TBARS) Düzeyi Ölçümü 42 Yumurta Sarısında E Vitamini Düzeyi Ölçümü 44 Yumurta Kalitesine İlşkin Analizler 46 İstatistiksel Analiz 46 BULGULAR 47 Klinik Bulgular 47 Araştırma Süresince İncelenen Biyokimyasal Parametreler 47 Plazma E Vitamini Düzeyleri 47 Plazma Malondialdehit Düzeyleri 48 Eritrositlerde Malondialdehit Düzeyleri 48 Eritrositlerde Glutatyon Peroksidaz Düzeyleri 49 Eritrositlerde Katalaz Düzeyleri 49 Eritrositlerde Süperoksit Dismutaz Düzeyleri 50 Yumurta Sarısında E Vitamini Düzeyleri 50 Yumurta Sarısında Malondialdehit (TBARS) Düzeyleri 53 Araştırma Süresine İncelenen Yumurta Kalitesine ve Yumurta Verimine Ait Parametreler 56 Yumurta Ak Yüksekliği Düzeyleri 56 Yumurta Kabuk Kalınlığı Düzeyleri 56 Yumrta Kabuk Ağırlığı Düzeyleri 57 Yumurta Ağırlıgı Düzeyleri 57 Yumurta Özgül Ağırlıgı Düzeyleri 58 Canlı Ağırlık Düzeyleri 58 Yumurta Verimi Düzeyleri 59 Yem Tüketimi Düzeyleri 60 TARTIŞMA 66 Isı Stresi ve Vitamin E'nın Antioksidan Mekanizmaya Etkisi 66 Isı Stresi ve Vitamin E' nin Yumurta Sarısında Malondialdehit Düzeylerine Etkisi 69 Isı Stresi ve Vitamin E'nin Yumurta Kalitesine Etkisi 70 Isı Stresi ve Vitamin E'nin Yumurta Verimi, Yem Tüketimi ve Canlı Ağırlığa Etkisi 71 SONUÇ 73 ÖZET 74 SUMMARY 76 KAYNAKLAR 78 ÖZGEÇMİS 90
'Ülkemizde kanatlı yetiştiriciliğinde en önemli çevresel faktörlerden birisi ısı stresidir(2,3,4). Ortam ısısının yükselmesi kanatlılarda vücut ısısını düzenleyici mekanizmayı bozmaktadır(5).Çalışmada ısı stresine bağlı azalan savunma mekanizmasını desteklemek amacıyla antioksidan bir ajan olan E vitamini farklı dozlarda yumurtacı diyetlerine ilave edilerek,ısı stresi sonucu gelişen olumsuzluklar üzerine etkisi araştırılmıştır. Araştırma,İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı deneme kümeslerinde, toplam 150 adet Leghorn hattı yumurta tavuğu kullanılarak, Temmuz 2003 ile Eylül 2003 arasında tek aşamada gerçekleştirilmiştir. Çalışmada;aynı ortam koşullarına sahip 2 kümes kullanılmıştır.Her kümesde 75 adet tavuk bulunmuştur.Kümeslerden birine yüksek ısı uygulanmıştır.Gruplar kendi aralarında,ısı stresi uygulanmayan (Kontrol grubu) ve ısı stresi uygulanan (Deneme grubu)şeklinde ayrılmıştır.Kontrol ve Deneme grubunda bulunan her bir alt grup,beşli replikasyonlu çalışılmıştır.Araştırma 9 hafta sürmüştür.Tüm hayvanlar adaptasyon açısından,üç hafta süre ile %45 bağıl nem ve 21 derece oda ısısında tutulmuşlardır.Dördüncü hafta deneme grubunun ısısı 35 derece\'ye,nem de %65\'e yükselmiştir.Takip eden üç hafta boyunca hayvanlar aynı kondüsyona maruz bırakılmışlardır.Yedinci hafta ısı tekrar üç hafta süreyle 21 derece\'ye düşürülmüştür.Kontrol grubunun oda ısısı 9 hafta süresince 21 derece nem de %45 olarak sabit bırakılmıştır.Kontrol(K1,K2,ve K3) ve deneme (D1,D2 ve D3)gruplarında bulunan hayvanların kanat altı venalarından (V.Subcutanea ulnaris),araştırmanın 13.(ısı stresi öncesinde),34.(ısı stresi sırasında ve 55.(ısı stresi sonrasında)günlerinde olmak üzere 3 kez kan alınmıştır.Plazma ve yumurta sarısı E vitamini HPLC yöntemi ile saptanmıştır.Plazma MDA,erirosilerde MDA,GSH-Px,CAT,SOD ve yumurta sarısında MDA spektrofotometrik yöntemlerle belirlenmiştir. Deneme gruplarında stres sırasında plazma MDA,eritrosit MDA,GSH-Px,CAT,SOD ve yumurta sarısı MDA konsantrasyonlarındaki artış ve plazma E vitaminindeki düşüş istatistiki olarak önemli bulunmuştur(p<0.05).Araştırma süresince kontrol (K1,K2,ve K3) ve deneme (D1,D2 ve D3) gruplarında bulunan hayvanların günlük yumurta verimlerini kontrol etmek amacıyla her gün yumurtalar toplanmış ve sayımı yapılmıştır.Yumurta verimi ve yumurta kalitesine ait parametrelere de (yumurta ağırlığı,yumrta özgül ağırlığı,yumurta akı yüksekliği,kabuk ağırlığı,kabuk kalınlığı) ve ayrıca yumurta sarısında E vitamini ve Malondialdehit miktarlarına da kan alım günlerinde toplanan yumurtalarda bakılmıştır. Yumurta kabuk kalınlığı,yumurta ağırlığı ve yumurta özgül ağırlıkları deneme gruplarında stres periyodunda düşmüş ve istatistiki olarak önemli bulunmuştur (p<0.05).Yumurta verimi,yem tüketimi ve canlı ağırlık artışlarında stres periyodunda azalmalar meydana gelmiştir.Sonuç olarak,ısı stresinin kanatlılarda antioksidan savunma sistemini olumsuz yönde etkilediği saptanmıştır.Isı stresinin,yem tüketimi ve yumurta verimini azalttığı görülmüştür.Yem tüketimi azalmasının canlı ağırlık kaybının artmasına neden olduğu belirlenmiştir.Diyetlere ilave edilen ekstra E vitamininin ısı stresinden kaynaklanan olumsuzlukları azalttığı gözlemlenmiştir. Abstract The Effects of Vitamin E on antioxidant system and egg quality in heat stressed laying hens One of the most important environmental factor is heat stress in poultry production in our country. (2,3,4). Increasing the environmental temperature disturbs the body heat regulatory mechanism in poultry (14). In this trial, to support the reduced defense mechanism by heat stress, the efficacy of vitamin E, an antioxidant agent, on negative impacts due to heat stress examined by adding at different levels into laying hen diets. Trial has been carried out by using 150 Leghorn laying hen in experimental cages of Biochemistry Department of Veterinary Faculty in Istanbul University at single phase between July 2003 and September 2003. There were two cages have been used which had same environmental conditions. There were 75 animal in each cage. One cage has been exposed to high temperature. Groups have been divided into to 2 among them as non heat stressed (control group) and heat stressed (experimental group). Each group had 5 replications. Trial has taken 9 weeks All animals have kept to 45% relative humidity and 21 C room temperature has been increased to 35 C and RH to 65 % in experimental group. Following 3 weeks those animals exposed to same condition. At day 13 (before heat stress), day 34 (during heat stress) and day 35 (after heat stress) blood samples has been taken from wing vein (V. Subcutanea ulnaris) of animals in control (K1, K2 and K3 ) and experimental (D1, D2 and D3) groups. Vitamin E in plasma and egg yolk were analyzed by HPLC. plasma MDA ,erythrocyte MDA, GSH-Px, CAT, SOD, egg yolk MDA were analyzed by spectrophotometric method. The increase of plasma MDA, erytrocyte MDA, GSH-Pxi CAT, SOD and egg yolk MDA concentration and decrease of plasma vitamin E were found statistically important in experimental group(p≤0.05). To find out the daily egg production, egg were collected from control (K1, K2 and K3) and experimental (D1,D2 and D3) groups and results were recorded during the trial. parameters indicated the eggs production and egg quality (egg weight, specific gravity, haugh unit, shell weight, shell thickness) and vitamin E and MDA in egg yolk were measured at the day when blood samples were taken. Egg shell thickness, egg weight and egg specific gravity decreased in experimental group during heat stress and found statistically important (p≤0.05) There were some decrease on egg production, feed intake and live weight again during heat stress period. As consequence, it was determined that heat stress affects the antioxidant defense mechanism in negative way in poultry. It was determined that feed intake loss caused to live weight again loss. It was observed that additional vitamin E into the feed decreased the negative impact of heat stress. '
Sağlık Bilimleri Enstitüsü Biyokimya Anabilim Dalı
Health Sciences Institute, Department of Biochemistry