Thesis (MSc) - Cyprus International University. Institute of Graduate Studies and Research Nutrition and Dietetics Department

Includes bibliography (sheets 45-60)

ÖZET
Çalışma Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Lefkoşa bölgesinde yaşayan yetişkin
bireylerde fast food tüketimi ve duygudurum değişiklikleri arasındaki ilişkisini
araştırmak amacıyla yürütülmüştür. Araştırmaya Lefkoşa bölgesinde yaşayan 250
yetişkin katılmıştır. Çalışma 129 kadın ve 121 erkek bireyden oluşmaktadır.
Katılımcıların sosyo-demografik özelliklerini, antropometrik ölçümlerini, fiziksel
aktivitelerini ve beslenme alışkanlıklarının durumlarını belirlemek için yüz yüze
görüşme metoduyla sorular yöneltilmiştir. Ayrıca duygudurum ile fast food tüketimi
ilişkisini belirlemek amacıyla Duygusal İştah Anketi (DİA) uygulanmıştır. Kadın
bireylerin DİA olumlu toplam puanları ortalaması: 48,44±10,01 olarak bulunurken,
erkeklerde: 49,84±8,6 olarak belirtilmiştir. DİA olumsuz toplam puan ortalamaları
ise kadınlarda: 52,06±19,1, erkeklerde: 51,42±15,5 olarak ifade edilmiştir. DİA
olumsuz toplam puanlarının cinsiyete göre farklılaşması anlamlı bulunmuştur
(p<0,05). Çalışmaya katılan bireylerin DİA puanlarının BKİ gruplarına göre
farklılaşması arasında ise istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0,05).
Bireylerin fast food tüketiminde suçluluk hissetme durumu değerlendirildiğinde
%42.2’sinin hiçbir zaman suçluluk hissetmediği sonucuna varılmıştır. Cinsiyetler
arası fast food tüketiminde suçluluk duygusu hissetme durumunda istatistiksel olarak
anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0,05). DİA puanlarının düzenli fiziksel aktivite
durumlarına göre farklılaşması anlamlı bulunmamıştır (p>0,05). Katılımcıların en
çok tüketmiş oldukları fast food besin çeşidi %39.7 oranı ile pizza olarak
belirlenmiştir. Fast food tüketim sıklığı ise ayda bir şeklindedir. Duygusal durumun
fast food tüketimini etkileme durumu incelendiğinde kadın bireylerin %45.7’sini,
erkek bireylerin %69.5’ini etkilemediği bulunmuştur. Duygusal durumun fast food
tüketimini etkileme durumu ile cinsiyetler arasında anlamlı bir fark bulunmuştur
(p<0,05). Bireylerin duygudurumlarında fast food tüketimlerinin nasıl olduğu
değerlendirildiğinde; olumlu duygularda fast food tüketiminde değişiklik olmadığı
veya daha çok fast food tüketildiği sonucuna varılırken, olumsuz duygularda fast
food tüketiminde değişiklik olmadığı veya hiç yenilmediği ifade edilmiştir. Bireylere
sağlıklı ve dengeli beslenme eğitimleri verilerek duygudurumu değişikliklerinde fast
food tüketimine yönelmenin önüne geçilebileceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Duygudurum, Duygusal iştah, Fast food tüketimi

ABSTRACT
The study that was conducted investigate the relantionship between fast food
consumption and mood changes in adult individuals living in the Nicosia region of
the Turkish Republic of Northern Cyprus. A total of 250 adults, 129 female and 121
male, residing in the Nicosia region were included in the study. Questions were
asked to the individuals in order to determine their sociodedemographic
characteristics, anthropometric measuerements, physical activity status and
nutritional habits by face-to-face interwiew method. In addition, The Emotional
Appetite Questionnarie (EAQ) was applied to determine the relantionship between
mood and fast food consumption. While the mean of positive total scores on of
female individuals was found to be 48,44±10,01, it was stated as 49,84±8,6 for
males. The mean EAQ negative total score 52,06±19,1for females and 51,42±15,5
for males. Differences in negative total scores of EAQ according to gender were
found to be significant (p>0,05). EAQ of individuals participating in the study there
was no satistically significant difference between the differences in scores of BMI
groups (p>0,05). When the state of feeling BMI guilty about fast food consumption
individulas was evaluated, it was conculed that 42,2% of then never felt guilty. A
statistically significant difference was found between the sexes in the terms of
feeling guilty about fast food consumption (p<0,05). There was no statistically
significant difference between EAQ scores and regular physical activity (p>0,05).
The type of fast food that the participonts consumed the most was determined as
pizza with a rate of 39,7%. Fast food consumption frequency is once a month, when
the emotional state’s effect on fast food consumption was examined, it was found
that it did not affect 45,7% of female individuals and 69,5% of male individuals. The
relationship between the emotional state’s effect on fast food consumption and the
genders. A significant differences was found (p<0,05). When evaluating how fast
food consumption is in the mood of individuals; while it was concluded that there
was no change in fast food consumption in positive emotions or that that fast food
was consumed more, it was stated that there was no change in fast food consumption
in negative emotions or it was not eaten at all. It is thought that by giving healthy and
balanced nutrition education to individuals, it is possible to prevent the tendency to
fast food consumption in mood changes.
Keywords: Emotional Appetite, Fast food consumption, Mood